كوردی زۆر تەنیا، دەریچەكانیش داخراون

كۆرۆنا ئەژنۆی سەرمایەداری و ئابووریی جیهانیی شكاندووە. بەراوردە سەرەتاییەكانی زیانی دارایی ئەم پەتایە سەرسوڕهێنەرن. ئەگەرچی ئەزموونەكان پێشان دەدەن كە سەرمایەداری توانیویەتی قەیرانی لەمجۆرەیش تێبپەڕێنێ و هەڵسێتەوە سەر پێ بەڵام كۆرۆنا جگە لەو وێرانكارییەی تووشی ئابووریی جیهانی كردووە دەرهاوێشتەی سایكۆلۆژی و كۆمەڵایەتی و كۆمەڵناسی و سیاسیش بەدوای خۆیدا دەهێنێ. ڕەنگە دوو هەتا سێ دەیەی بوێت كە جیهان لەم بوارانەدا بگەڕێتەوە دۆخی سرووشتیی خۆی و، ڕەنگە هەر نەشگەڕێتەوە و سەرتاپای ژیانی مرۆڤ گۆڕانیی بنەڕەتیی بەسەردا بێت.
كۆرۆنا، ئەولەوییاتی مرۆڤ و خێزان و كۆمەڵگە و ڕێكخراو و دەوڵەتان و كۆمەڵگەی جیهانی دەگۆڕێت. ئاماژە سەرەتاییەكانی ئەم گۆڕانە بەدەر كەوتوون. ئێستا وڵاتان پتر بە بابەتە ناوخۆییەكانی خۆیان سەرقاڵن و بەسەر دنیای دەرەوەدا وەك جاران كراوە نین. هەموویان بیر لە دۆزینەوەی ڕێگەچارە دەكەنەوە بۆ سەلامەتیی هاووڵاتییەكانیان و ڕزگاركردنی ئابوورییان. دۆخەكە وایە هەر كەسەو خۆی دەبینێت. لێرەدا ئەو بابەتانەی كە لە بیست سی ساڵی ڕابردوو جێگەی سەرنجی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و زلهێزەكان بوون، بایەخێكی ئەوتۆیان نامێنێ. دۆخی مافەكانی مرۆڤ، ڕەوشی نەتەوە ژێردەستەكان، دژایەتیكردنی هەژاری و برسیەتی، كاركردن بە پڕەنسیپە نێودەوڵەتییەكان و تەنانەت ڕووبەڕووبوونەوەی تیرۆریش ئەو ئەهەمییەتی چەند ساڵ بەر لە ئێستای نەماوە. ئەمە گۆڕانكارییەكی فرە خێرا و دراماتیك بووە لە ڕەفتاری كۆمەڵگەی جیهانی كە تەنیا لە چەند مانگێكدا ڕووی داوە. ئەم گۆڕانە چاوەڕواننەكراو بوون و ترسێنەرن.
لە سەردەمێكی وا تاریك و تەمومژاویدا دەبێ وەك كورد لە خۆمان بپرسین ئێمە لە كویێ ئەو گۆڕانكاری و ڕووداوە سەیر و سەمەرانەداین؟ چونكە سەروەری و دەوڵەتمان نییە دۆخی كورد بە بەراورد لەگەڵ گەلانی تر دۆخێكی دژوارە. حەقیقەتێكی تاڵ هەیە پێویستە هەموومان بیزانین كە لە سەردەمی كۆرۆنا و پۆست كۆرۆنادا گەلی كورد ئەگەر پێشتر گەلێكی تەنیا بووبێت ئێستا تەنیاترین گەلی سەر زەوییە. لە سایەی هەورە شوومەكەی كۆرۆنا و دەرهاوێشتەكانیدا دۆزی كورد زەحمەتە بە ئاسانی بچێتەوە ناو لیستی سەرنووس و ئەولەوییاتی جیهانیدا.
دۆزی كورد دۆزێكی ڕەوایە و لە ساڵانی ڕابردوو پشتی بە پڕەنسیپە نێودەوڵەتییەكانەوە بەستبوو. چونكە جیۆپۆلیتیكی كورد باش نییە و بە نەیار دەور دراوە هەر بۆیەش كورد پێویستییەكی حەیاتی بە دەریچەی دنیای ئازاد و پڕەنسیپە جیهانییەكان هەیە. لە پۆست كۆرۆنادا ئەم دەریچانە دادەخرێن و جیهان بە پێویستیشی نابینێت كە بەمزووانە بیانكاتەوە.
لە پۆست كۆرۆنا دا كورد، تەنیا كوردی هەیە و دەبێ و ناچاریشە پشت بە كورد ببەستێ. زمانی پڕەنسیپ كورت و كۆڵە و دەبێ بەدوای هێزدا بگەڕێ، چونكە سەردەم سەردەمی زمانی هێزە. كورد دەبێ خۆی لەوە ڕا بهێنێ و بە ڕاستی قۆڵیلێهەڵماڵێ و خۆی لەگەڵ هەندێ چەمكی ستراتیژی ئاشت بكاتەوە و ئیشی پێ بكات. لەو تەنیاییە كوشندەیەدا كورد دەبێ بە ڕووی خۆیدا بكرێتەوە. بە خاڵە لاوازەكانیدا بچێتەوە. فێری ئابووری و چاكسازی و كار و ویژدانی كاری بێت. دەبێ بتوانێ فێر ببێ خۆی بژیێنێت. دەبێ ئەوەی بە بیر بێت چیتر كەس نایژیێنێ و كەسیش نایپارێزێ.

Back to top button