بە بەشداری سەرۆک بارزانی کۆنگرەی یەکگرتنەوەی یەکێتی قوتابیان و یەکێتی لاوان لە هەولێر بەڕێوەدەچێت
رۆژی پێنجشەممە 15ی ئایاری 2025، بە بەشداری سەرۆک مەسعود بارزانی کۆنگرەی یەکگرتنەوەی هەردوو ڕێکخراوی یەکێتی قوتابیانی کوردستان و یەکێتی لاوانی دیموکراتی کوردستان لە هەولێر بەڕێوەچوو. لە دەستپێکی کونگرەکەدا سەرۆک بارزانی وتارێکی پێشکەشکرد.
سەرۆک بارزانی خۆشحاڵی خۆی نیشاندا بەوەی کە بەشدارە لەم ڕۆژە پیرۆزەدا کە ڕۆژی یەکگرتنەوەی هەردوو ڕێکخراوی بەتوانای و پڕ ئەزموونی لاوان و قوتابیانە. سەرۆک بارزانی ئاماژەی بەوەدا کە قوتابیان و لاوان ڕۆڵێکی بەرچاویان هەبووە لە شۆڕشی ئەیلوول و گوڵان و شەڕی داعش و دڵنیایی خۆی نیشاندا بەوەی لاوان و قوتابیان دەتوانن ئەو ڕۆڵە باشتر ببینن.
لە بەشێکی دیکەی وتارەکەیدا سەرۆک بارزانی باسی لە وتەیەکی بارزانی نەمر کرد و رایگەیاند: “جەنابی بارزانی وەسفی ئێوەی کردووە: (سەری ڕم و شوورەی پۆڵایین) ئەگەر باش بیری لێ بکەنەوە ئەمە مانای زۆرە.”
هەروەها لە وتارەکەیدا سەرۆک بارزانی تیشکی خستە سەر بەهێزکردنی ئینتمای نەتەوەیی و نیشتیمانی لە ناو لاوان و قوتابیاندا و رایگەیاند: “شەڕی جاران زۆر ئاسانتر بوو لە شەڕی ئێستا، شەڕی فڕۆکە و تانک و تۆپ و هەتا کیمیاباران و ئەنفال، بەڵام باوەڕ بکەن شەڕی ئێستا زۆر مەترسیدارترە، شەڕی بڵاوکردنەوەی ماددەی هۆشبەرە لەناو کۆمەڵگەی ئێمە، ئەو شەڕەمان لەگەڵ دەکەن.”
لە درێژەی وتارەکەیدا سەرۆک بارزانی رایگەیاند، “شەڕی نەهێشتنی بیروباوەڕە، شەڕی نەهێشتنی ئەوەیە کە تاکی کورد ئیتر بڕوای بە خۆی نەبێت، ئومێدی نەبێت، بۆیە ئەم شەڕە زۆر سەختتر و مەترسیدارترە. بەشێکی زۆری بەرگریی لەم شەڕە ترسناکە دەکەوێتە سەر شانی ئێوە.”
دەقی وتاری سەرۆک بارزانی؛
بە ناوی خوای گەورە و میهرەبان
خۆشەویستان، خوشك و برایان
زۆر خۆشحاڵم كە بەشدار دەبم لەگەڵ ئێوەی خۆشەویست لە رۆژێكی وا پیرۆزدا كە هەردوو ڕێكخراوی بەتوانا، هەردوو ڕێكخراوی پڕ ئەزموون یەكتر بگرنەوە. پیرۆزباییتان لێ دەكەم و دەستخۆشیتان لێ دەكەم بۆ ئەم بڕیارە، دڵنیام لەمەودوا دەتوانن زیاتر و باشتر خزمەتی گەل و نیشتمان بكەن.
قوتابیان و لاوان رۆڵێكی زۆر كاریگەریان هەبووە لە شۆڕشی ئەیلوول، لە شۆڕشی گوڵان هەتا لە شەڕی داعش. من دڵنیام لەمەودواش دەتوانن ئەو رۆڵە باشتر و زیاتر ببینن. لێرەدا من سوپاسی ئەو بەڕێزانە دەكەم كە تا ئێستا بەرپرسیارێتیی ئەم دوو رێكخراوەیان هەڵگرتبوو و تەمەنای سەركەوتن دەكەم بۆ ئەو بەڕێزانەی كە لەمەودوا متمانەی ئێوە وەردەگرن.
زۆر خۆشحاڵم، پێش چەند ڕۆژێك كە لەگەڵ سكرتاریەتی هەردوولا دانیشتم، بیستم كە نسبەتی ئافرەت زۆر بووە لە نێو قوتابیان و لاوان، بە مانای ئەوەیە كە لە ناو حزبیش زیاد دەبێت، ئەمە زۆر زۆر جێی خۆشحاڵییە بۆ ئێمە و من تەوسیەتان دەكەم چەندی بتوانن نسبەتی ئافرەت زیاد ببێت.
جەنابی بارزانی وەسفی ئێوەی كردووە، (سەری ڕم و شوورەی پۆڵایین) ئەگەر باش بیری لێ بكەنەوە ئەمە مانای زۆرە، سەری رم دەبێ هەمیشە لە هێرشدا بێت، شوورەی پۆڵایینیش دەبێ هەمیشە ئامادە بێت بەرگریی بكات. ئنجا یەكگرتنی هەردووكتان ئێستا زۆر زۆر ئەم ئەركە ئاسانتر دەكات و سەركەوتووتر دەكات، چونكە یەك بڕیار دەبێ و پێكەوە دەبن و یەك تەواوكەری ئەوەی تر دەبێ.
شەڕی جاران زۆر ئاسانتر بوو لە شەڕی ئێستا، شەڕی فڕۆكە و تانك و تۆپ و هەتا كیمیاباران و ئەنفال، بەڵام باوەڕ بكەن شەڕی ئێستا زۆر مەترسیدارترە، شەڕی بڵاوكردنەوەی ماددەی هۆشبەرە لەناو كۆمەڵگەی ئێمە، ئەو شەڕەمان لەگەڵ دەكەن. شەڕی نەهێشتنی بیروباوەڕە، شەڕی نەهێشتنی ئەوەیە كە تاكی كورد ئیتر بڕوای بە خۆی نەبێت، ئومێدی نەبێت، بۆیە ئەم شەڕە زۆر سەختتر و مەترسیدارترە. بەشێكی زۆری بەرگریی لەم شەڕە ترسناكە دەكەوێتە سەر شانی ئێوە. دەبێ گەنجەكان پەروەردە بكەن، دوور بكەونەوە لەو شتانەی كە زیان بە خۆیان و خانەوادەیان و حزبەكەیان و میللەتەكەیان دەگەیەنێت، ئەوەی تووشی ماددەی هۆشبەر بوو چوو، بەڵام ئەوەی بازرگانیی پێوە دەكات، ئەمە تاوانبارە، ئەوانەی تر قوربانین ئەوانەی تووش دەبن. بۆیە دەبێ ئەم بابەتە زۆر بە جددی وەربگیرێت و دەبێ زۆر بە توندیش موكافەحەی ئەم دیاردە مەترسیدارە بكرێت. ئەوەی تر دەبێ گەنجەكانمان پەروەردە بكرێن بە بیری ئینتیما بۆ نیشتمان. ئەگەر كەسێك هەستی ئەوەی نەبێت كە ئەم خاكە پیرۆزە، هەستی ئەوەی نەبێت كە چەند شەهید و قوربانی دراوە بۆ پاراستنی ئەم خاكە، میللەتێك ئەگەر خاكی نەبوو میللەتێكی بێ قیمەتە، خاكیش ئەگەر میللەتی نەبێ، خاكیش دیسان بێ قیمەت دەبێت، بەڵام چ خاكێك و چ میللەتێك، خەڵكێك كە ئەو خاكە بە پیرۆز بزانێت، خاكێكیش كە ئەو خەڵكە بە پیرۆز بزانێت، كوردستان وابووە و دەبێ وا بمێنێت، ئێستا دەیانەوێ نە پیرۆزیی خاكەكەمان بۆ بهێڵن و نە بیروباوەڕی خەڵكەكەمان بهێڵن، مەترسیی گەورە ئەمەیە.
نابێ ئێمە هیچ وەختێك بیر لەوە بكەینەوە وەكوو رەگەزپەرست و وەكوو خۆپەرست و ئەمانە بیر بكەینەوە، نەخێر، ئێمە ڕێزمان هەیە بۆ هەموو نەتەوەیەك، بۆ هەموو تاكێك، بەڵام قەت و قەت نابێت تاكی كورد خۆی بە كەمتر بزانێت لە خەڵكی تر.
دڵنیا بن بە هەموو توانایەك پشتیوانیتان لێ دەكەین، بەڵام داواشتان لێ دەكەین ئێوەش بەرهەمتان هەبێت بۆ میللەتەكەتان، بەرهەمەكەش ئەوەیە، ئەو شەڕەیە كە ئێستا باسم كرد، دەبێ ئەو شەڕە زۆر بە جددی بكەن.
بەڕێزان دوای ساڵی 2003 فورسەتێكی زێڕین هاتە پێش لە عێراق، هەمووش دەزانن كە كورد و خەڵكی كوردستان رۆڵێكی سەرەكییان بینی لە رووخاندنی رژێم، یان ئامادەكاری كە پێویست بوو بكرێت. دوای رووخانی ڕژێمیش، بە بڕیاری پەرلەمان، بڕیار درا كە ئێمە بگەڕێینەوە بۆ بەغدا و عێراقێكی تازە بونیات بنێین، ئەمە بڕیاری پەرلەمان بوو، لەسەر ئەو ئەساسە ئێمەش چووینە بەغدا. لەسەر سێ مەبدەئی سەرەكی ئێمە ڕێككەوتین كە عێراقی تازە دابمەزرێتەوە، ئەویش (هاوبەشی، سازان و هاوسەنگی)، ئەم سێ بنەمایە بوو كە ڕێككەوتین لەسەری. دوای ئەوە هەنگاوی تری كە زۆر گرنگ بوو دەستوور بوو لە ساڵی 2005، بە هەموو نیەتێكی پاكەوە و بە هەموو هێز و توانایەك هەوڵمان دا كە عێراق لەسەر ئەو بنەمایانە، عێراقێكی فیدڕاڵی و لەسەر ئەو بنەمایانە پێك بێت. بۆ؟ چونكە ئەگەر بگەڕێینەوە بۆ حوكمی دیكتاتۆری، حكومی دیكتاتۆری سەری نەگرت، سەت ساڵ دیكتاتۆریەت حوكمی كرد، دوایی ڕووخا، نە عێراق خێری لە خۆی دیت، نە دیكتاتۆرەكانیش توانییان شتێك بەدەست بێنن و ئاخیری سەرشۆڕییان بۆ مایەوە. ئیتر یان دەبێ لەسەر ئەو سێ مەبدەئە عێراق بەڕێوە بچێت، ئێستاش و بۆ ئاییندەش، شەراكەت و تەوازون و تەوافوق، دەستووریش هەیە تەقریبەن ڕێنیشاندەرە بۆ ئەوەی چۆن لەسەر ئەو سێ بنەمایە ئیشوكار بكرێ. من ناڵێم دەستوور بێ كەموكوڕییە، بەڵام ئەگەر ئیلتزامی پێ كرابا و ئێستاش ئیلتزامی پێ بكرێ، دەستوور دەتوانێ زۆر باش دۆخەكە چارەسەر بكات.
ئەگەر لایەنێك تەسەوڕ بكات خۆی زۆرینەیە و بە حوكمی زۆرینەی خۆی ئیرادەی خۆی فەڕز دەكات، بەخوا عێراق خێر لە خۆی نابینێت و سەریش ناكەوێت ئەو بۆچوونە، ئەگەر پێكەوە بین، دەتوانین هەموو یارمەتیدەری یەكتر بین و پشتیوانی یەكتر بین. نەشبووە لە دونیا تۆ بەزۆر خەڵكێك بێنی پێكیەوە بنێیت و بڵێی وەڵا ئێمە هەموو یەكین. عێراق لە دەستووریشدا هاتووە كە نەتەوەی جیاوازی تێدایە، ئایینی جیاوازی تێدایە، مەزهەبی جیاوازی تێدایە و دەبێت ئارەزوومەندانە ئەمانە یەك بگرن، بەزۆر ناتوانی فەرز بكەیت ئەمانە یەك بگرن. بە چی دەبێت؟ بە سیاسەتێكی راست و ڕەوان، سیاسەتی راست و رەوانیش دەبێ دەستوورێك ئەم سیاسەتە پیشان بدات و دەبێ بنەمایەك هەبێت تۆ لەسەری رێك بكەویت، بەداخەوە نە ئیلتزام بەو مەبادیئە كرا و نە ئیلتزام بە دەستوور كرا. ئێستاش من دەڵێم ئەگەر هەموو لایەنەكان بیانەوێت عێراق سەقامگیر ببێت و خەڵكەكەی بەختەوەر ببن، دەبێ بگەڕێینەوە بۆ ئەو سێ بنەمایە، ئەگەرنا، با ئیحسایەك بكرێت، بەڵام ئیحسایەكی شەفاف، نەتەوە و ئایین و مەزهەبی تێدا بێت، بۆ ئەوەی مەعلووم بێت. مادام بەرەو ئەوە دەچن، بەرەو مەزهەب و ئەمانە، باشە با ئامارێك بكرێت، ئامارێكی شەفاف، بزانین چەند ئایین لە عێراق هەیە؟ چەند نەتەوە هەیە و چەند مەزهەب هەیە؟ ئەو وەختە كەس گلەیی ناكات، بەڵام ئیحسایەكی شەفاف بێت. یان ئەگەر هەڵبژاردن دەكرێ، با یەك بازنە بین. بەڵام تۆ پێشوەختە تۆ دابنێیت من ئەوەندەم هەیە و تۆ ئەوەندەت هەیە، تۆ كەمینەیت و من زۆرینەم، بەبێ ئەوەی نە ئامارێك كرابێت، بەڕاستی ئەمە تەسەوڕ ناكەم ئەنجامی باش بێت، كاتییە، ئەگەر دەستكەوتێكیش هەبێت كاتییە.
بۆیە ئێمە پێمان خۆشە بگەڕێنەوە بۆ ئەو سێ بنەمایە و بۆ دەستوور. ئەگەر ئەو سێ بنەمایە جێبەجێ بكرێ، ئیتر پێویستی نە بەوە دەبێت كە كێ زۆرینەیە، چونكە ئەوە شەراكەتە، بەڵام ئەگەر ئەوە نەكرێت، خۆم تەسەوڕ ناكەم دۆخی عێراق سەقامگیر ببێت.
لەم ئیحسایەی ئەخیر كە كرا، هەڵبەت زۆر دژی ئەوە بوون كە نەتەوە و ئایین و مەزهەبی تێدا بێت، بەڵام ئەگەر بڵێین بە نفووس، لە هەرێمی كوردستان، ئەو شوێنانەی كە ئێستا لەژێر دەستی حكوومەتی هەرێمن و لەژێر دەستی پێشمەرگەن، تەقریبەن 15%یە. ناوچەكانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی تێدا نییە كە ئەگەر ئەوانەشی بێتە سەر، تەقریبەن رەنگە خۆی لە 25% بدات ژمارەی كورد، زیاتریش، كەچی ئەوان مامەڵەیەك لەگەڵ هەرێم دەكەن، هەتا ئەو ناوچانەی لەژێر دەسەڵاتی هەرێمیشە، 15% نییە و 14% نییە و لە 10%ش كەمترە، لە هەموو شتێك كە دەڵێن پشكی هەرێم ئەوەندەیە، زۆر بە كەمی، بە نیوە و كەمتر لە نیوە، تەنانەت تۆز سێ بەرامبەر و دە بەرامبەر بۆ ئێمە دێت.
بۆیە بەم شێوەیە ناكرێ بەڕاستی، ناچارم ئەمڕۆ هەندێك شت زۆر بە سەراحەت باس بكەم چونكە كاتی ئەوە هاتووە. مەسەلەی مووچە، وایان لێكردووە كە ئەننەما خەبات و تێكۆشانی ئەم میللەتە، ئەو هەموو ساڵانە، ئەو هەموو سەركردە قارەمانانە، ئەو هەموو گەورانە، ئەو هەموو شەهیدە، ئەو هەموو ئەنفال و كیمیابارانە، هەمووی لەبەر ئەوە بووە كە داوای مووچەیان كردووە. ئەگەر مەبەست مووچە بوایە ئەو دەوڵەتانەی پێشتر دەستی كوردیان ماچ دەكرد و مەمنوونیش بوون، بەداخەوە ئەمە بە چاوساغی و بە ڕێنمایی هەندێك لایەنی ناوخۆ.
بەغدا دەبێ مامەڵە لەگەڵ شەرعیەتی هەرێم بكات، لە ئۆكتۆبەری رابردوو هەڵبژاردن بووە و هەڵبژاردنیش سەنگی هەموو لایەكی پیشان داوە. ئەگەر چەند كەسێك لەبەر هەر مەبەستێك بێت یان لەبەر هەر هۆیەك بێت كە خۆیان قەناعەتیان پێیە، بچن شكایەت بكەن، یان گلەیی بكەن یان دەعوا بكەن، تەعامول لەگەڵ ئەوانە بكەن، ئەمە خەرقی دەستوورە، خەرقی شەرعیەتە، خەرقی هەموو شتێكە. ئەگەر مەبەست ئەوەیە كە فیدڕاڵیەت نەماوە؟ با بە سەراحەت پێمان بڵێن ئێمە قەناعەتمان بە فیدڕاڵیەت نەماوە و لەبەر ئەوە دەبێ حكوومەتی مەركەزی بێت، ئەو وەختە ئەوەی قەبووڵی دەكات، قەبووڵی دەكات، ئەوەی قەبووڵیشی نەكات، بڕیاری خۆی دەكات. بەڵام ئەو تەعامولەی ئێستا لەگەڵ هەرێم دەكرێت، تەعامولی ئەوە نییە هی فیدڕاڵی بێت.
ئێستاش نەچووە بچێت، جارێكی تر من تەئكید دەكەمەوە، گەڕانەوە بۆ ئەو سێ بنەمایە و دەستوور، ئەو موشكیلانە هەمووی چارەسەر دەكرێت، هەرێم هەرێمێكی فیدڕاڵییە بەپێی دەستوور، ئەوەی دەستوور بە هەرێمی داوە تەداخولی تێدا نەكەن، ئەگەر موشكیلەیەك هەیە، هەرێم پەرلەمانی خۆی هەیە و با پەرلەمان موحاسەبەی حكوومەت بكات. دادگایەك یان پەرلەمانی بەغدا بەپێی دەستوور ئەو هەقەی نییە بێ ئەو تەدەخولە بكات لە هەرێم. ئەگەر حكوومەتی هەرێم خیلافی دەستوور و خیلافی یاساكان رەفتاری كرد، با پەرلەمانی كوردستان حكوومەت موحاسەبە بكات. ئیتر ئومێدەوارم هەموو لایەك بەخۆدا بچنەوە و بگەڕێنەوە بۆ ئەو سێ مەبدەئە و بۆ دەستوور، بۆ ئەوەی هەموو پێكەوە بتوانین ئیتر لەمەودوا ڕووبەڕووی ئەو مەشاكیلانە نەبینەوە. من لێرەش دەڵێم ئەم شێوەی رەفتارەی كە لەگەڵ مووچە، لەگەڵ میللەتی كورد دەكرێ و لەگەڵ خەڵكی كوردستان دەكرێ، لەمەودوا وەكوو مانگەكانی پێشتر كردوویانە، بە هیچ شێوەیەك قابیلی قەبووڵ نییە. من ئەمە بە ئیهانەی دەزانم بۆ خوێنی شەهیدان، بۆ خەباتی گەلی كوردستان، بۆ مێژووی پڕ سەروەریی ئەم میللەتە. ئەم میللەتە لەبرسا شۆڕشی نەكردووە، كاكە تۆ كەرامەت و ئیرادەت هەبێت، هەموو وەختێك پارە دەبێ، بەڵام كەرامەت و ئیرادەت نەما، پارە چ قیمەتی هەیە؟ ئەمە دەبێ چارەسەر بكرێ و كەس ناتوانێ هەموو مانگێك ئیتر ئەی فڵان ئیمزای كرد و ئیمزای نەكرد، موافەقەتی كرد و موافەقەتی نەكرد. بۆ ئێمە دەرۆزەچین لەبەر دەرگای ئەوان؟ ئەو وەختە ئەوەی كە هەموو هەدەفی مووچە بێت و پارە بێت فەرموو با بچێت بۆ خۆی چ بڕیارێك دەدات لەگەڵ ئەوان، ئەوانەی كە كەرامەت و ئیرادەیان لا مەبەستە و پاراستنی مێژووی پڕسەروەریی شەهیدانی كورد و كوردستانیان لا مەبەستە، ئەوانیش بڕیاری خۆیان دەدەن.
هەروەكوو گوتم ئێمە لە دوای 2003 بە نیەتێكی پاك و بە هەموو دڵسۆزییەكەوە چووینە بەغدا، ئێستاش ئەو نیەتەمان هەیە ئەگەر ئەو نیەتە لە بەغدا هەبێت. من تەوەقوعم دەكرد، خاستەن ئەوانەی ئێستا لەسەر حوكمن لە بەغدا، تەوەقوعم دەكرد بە غیابی ئێمە ئەوان بەرگریی لە حەقی میللەتی كورد بكەن، چونكە زۆر نان و نمەكمان پێكەوە بووە. تەوەقوعم دەكرد خۆیان بێن بڵێن ئێمە دەمانەوێ برینەكانی ئەنفال و كیمیاباران و وێرانكردنی چوار پێنج هەزار گوند و ئەمانە هەمووی ساڕێژ بكەینەوە، نەوەكوو بێن بە بڕینی نانی ئەو خەڵكەی كە تووشی ئەو هەموو كارەسات و مەعاناتانە بوون، بێن نانیشیان ببڕن، ئەمە لای ئێمە زۆر جێی سەرسوڕمان بوو بەڕاستی. باشە ئێمەش داكۆكی دەكەین دەبێ بێن تەعویزی هەموو ئەنفالەكان بدەن، تەعویزی كیمیابارانی ئەم میللەتە بكەن، تەعویزی ئەو چوار هەزار و پێنج سەد گوندە بكەن.
ئێمە گوتمان مادام عێراقێكی تازە هەموو پێكەوەین و خەڵكی تری عێراقیش هەموو وەك ئێمە مەعاناتیان هەبووە، فەرموون. بەڵام ئێستا كەئەنەما كورد جسمێكی غەریبە لەم وڵاتە، ئەگەر بەشێكین لە عێراق، نابێت ئەم یارییە ناشرینە بكەن لەگەڵ ڕسقی خەڵكی كوردستان، ئەگەر بەشێكیش نین لە عێراق، پێمان بڵێن.
دۆخی ناوخۆ، پاش ئەو هەڵبژاردنەی كە پار لە مانگی ئۆكتۆبەر كرا، زۆر خەڵك تەسەوڕی دەكرد كە هەڵبژاردن ناكرێ یان ئەگەر ببێ تووشی مەشاكیل دەبن و شتی ناخۆش روودەدات، محاوەلاتێكی زۆر كرا كە هەڵبژاردنێك پێشوەختە دەستنیشانكراو بێت كێ چەند كورسی دەبێت، ئەوە بوو ئەلحەمدولیلا بە خۆڕاگریی پارتی ئەو پیلانە سەری نەگرت، بەڵام دیسانەوە زۆر شت كرا كە پێیانوابوو پارتی تووشی گەورەترین شكست دەبێت، وەكوو كردیان بە چوار بازنە، كۆمسیۆن نەما، كۆمسیۆنی بەغدا هات، ئەمە هەموویمان قەبووڵ كرد. ئەوەی كۆتا، غەدرێكی گەورەیان لە برا توركمان و برا مەسیحییەكانمان كرد، بەس ئەخیری گوتمان باشە، مادام هەندێك لەو بڕیارە زاڵمانانەیە كە نەمان، گوتمان كەرەم بكەن. كۆمسیۆنی بەغدا بوو، یەك نەفەری ئێمەی تێدا نەبوو، نازانم یەك نەفەر مابوو یان ئینسیحابی كردبوو؟ نازانم بززەبت، بەڵام موهیم لەژێر ئیشرافی كۆمسیۆنی بەغدا بوو، ئەنجامیش دەركەوت و ئەگەر یەك بازنە بوایە، پێنج شەش كورسیی تریش زیاد دەبوون. ئەگەر دەنگەكانی پارتی لە پارێزگاكانی كەركووك و نەینەوا و دیالە و ئەوانەی كوردەكان بێن، دەنگەكانی پارتی لە یەك ملیۆن تێدەپەڕێت، ئەمە مانای وایە كە پارتی وەكوو حزب، ناڵێم هاوپەیمانی و ئەوانە، حزبی ژمارە یەك دەبێت لە سەرتاسەری عێراق، نەوەكوو لە كوردستان.
ئێستا پێویستە لەسەر حكوومەتی بەغدا و لەسەر هەموو لایەنەكانی تر تەعامول لەگەڵ ئەو شەرعیەتە بكەن كە خەڵكی كوردستان داویەتی. ئێستا گفتوگۆ هەیە، ئێمە داوامان كرد لە هەموو لایەنەكان، ئەوانەی كورسییان بەدەست هێنا، لە یەك كورسی بگرە هەتا دەگاتە چەند كورسی. گوتمان فەرموون وەرن با پێكەوە حكوومەتێك تەشكیل بكەین، نەهاتن. زۆریان ئۆپۆزسیۆنیان هەڵبژاردووە، ئێمە ئیحترامی بژارەی ئەوان دەگرین و كەیفی خۆیانە. ئێستا گفتوگۆ لە بەینی پارتی و یەكێتییە. تا ئێستا قۆناغێكی زۆریان بڕیوە، بەڵام هێشتا ماوە. من ئێستاش دووبارەی دەكەمەوە، ئەوەی كە لە كاتی هەڵبژاردن باسم كرد، ئێستاش دووبارەی دەكەمەوە، یەك هەرێم، یەك پەرلەمان، یەك حكوومەت و یەك پێشمەرگە. ئێمە پێمان خۆشە لەسەر ئەو ئەساسە لەگەڵ یەكێتیی نیشتمانی و لەگەڵ برادەرانی تریش، كێ بێن، ئێمە ئەم حكوومەتە تەشكیل بكەین، بەڵام حكوومەتێك كە ئەم بنەمایەی تێدا نەبێت، تەشكیل نەبێت باشترە لەوەی تەشكیل ببێت.
ئێمە هەموو هەوڵێك دەدەین هەرچی زووتر، داواشم ئەوەیە هەم لە پارتی و هەم لە یەكێتی، هەرچی زووترە حكوومەت تەشكیل ببێت، بەڵام لەسەر ئەو ئەساسە، ئەگەر لەسەر ئەم ئەساسە نەبێت، ئێمە ئیشی خۆمان بەردەوام دەبێت، بەڵام حكوومەتێك تەشكیل نابێت لەسەر ئەساسی پەنجا بە پەنجا.
بابەتی تر كە ویستم ئاماژەی پێ بكەم، پرۆسەی ئاشتییە لە توركیا. دوو سێ جار پێش ئێستا، دیسان هەوڵ درا بۆ پرۆسەی ئاشتی و ئێمە ئاگادار بووین و دەوریشمان هەبوو تێیدا. بەڵام بەڕاستی ئەوەی ئێستا كە هەیە، جیاوازە لەگەڵ ساڵانی پێشوو. ئەمجارە تەقریبەن هەموو حزبەكانی توركیا، ئەوانەی لە حوكمن و ئەوانی لە موعارەزەن، هەموویان یەك دەنگن كە دەبێ ئەم مەسەلەیە چارەسەر بكرێت، ئەمە گۆڕانێكی گەورەیە. هەموو كاتێكیش ئەگەر ڕێگەی چارەسەرێكی ئاشتییانە هەبێت بۆ هەر موشكیلەیەك، ئەگەر مرۆڤ رێگەی شەڕ بگرێتە بەر، خیانەتە، ئەگەر ڕێگەی ئاشتی هەبێت. ئێستا مادام ڕێگەی ئاشتی هەیە و ئەو هەنگاوانەی كە هەمووتان موتابەعەی ئەخبارتان كردووە، ئێمە بە هەموو توانایەك پشتگیریی لە ئەم پرۆسەیە دەكەین و هەرچی لەسەر ئێمە پێویست بێ و پێمان بكرێ، ئێمە حازرین بیكەین. ئومێدەوارم ئەم پرۆسەیە سەربگرێت و ناوچەكە هەمووی ئینشائەڵا لە زۆر ئەو گیروگرفتانەی كە بەرۆكی گرتوون، نەجاتیان ببێ و رزگاریان ببێت.
لە سووریاش دیسان هەوڵێكی زۆرمان دا كە كورد یەك دەنگ بن و یەك هەڵوێست بن لەگەڵ دیمەشق، ئەوانیش ڕێگەی ئاشتی بگرنە بەر، ئەوانیش خەریكن. ئیتر ئومێدەوارم لێرە ئێمە بگەڕێینەوە بۆ ئەو سێ مەبادیئە و بۆ دەستوور، لە سووریاش كێشەكە چارەسەر بكرێ، لە توركیاش پرۆسەی ئاشتی سەربگرێ. ئومێدەوارم مەشاكیلی لەگەڵ ئێرانیش هەمووی چارەسەر بكرێ، چ ئەوەی ناوخۆ و چ ئەوەی لەگەڵ ئەورووپا و ئەمریكا. ئیتر ناوچەكە بە گشتی ئاسوودە ببێ، ئەم خەڵكە نەجاتی ببێ لەم هەموو ئێش و ئازارەی كە هەیە. بەڕاستی ئێمە هەست بە ئێش و ئازاری هەموو میللەتان دەكەین، نەك هەر هی ئێمە. هی ئێمە ئەوەندە زۆرە، بەڵام هی خەڵكیش كەم نییە. لەبەر ئەوە تەمەنا دەكەم ناوچەكە هەمووی بەرەو ئاشتی بچێت، بەرەو حیوار بچێت، بەرەو تەفاهوم بچێت. ئیتر لە جیاتی ئەوەی پلان لە دژی یەكتری بگێڕن و مەوادی هۆشبەر بۆ یەكتر بنێرن، قومبەلە و سارووخ بۆ یەكتر بنێرن، ئیتر تەكنەلۆژیا بۆ یەكتری بنێرن، پەیوەندیی بازرگانی بەهێز بێت، پێكەوە هەوڵ بدەن چی باشە بۆ هەموو لایەك؟ ئیتر ئەو سیاسەتە بگرنە بەر، سیاسەتی هاوكاری و هەماهەنگی.
لە كۆتاییدا من جارێكی تر، تەمەنای سەركەوتن دەكەم بۆ كۆنگرەی ئێوە، كۆنگرەیەكی سەركەوتووە ئینشائەڵا، چیش پێویست بێت بۆ پشتیوانیی ئێوە، دڵنیا بن ئێمە درێغی ناكەین بۆتان، بەڵام ئیشیشمان لە ئێوە دەوێت.
هەر بژین بە خۆشی و سەربەرزی.
