ئیتالیا هۆکاری مردنی مرۆڤ بە کۆرۆنا مەینی خوێنە ئەمە زانیاریەکە پێشتر چین و رێکخراوی تەندروستی جیهانی ئەمەیان زانیوە بەڵام ئاشکرایان نەکردووە
ئیتاڵیا نهێنی مردن مرۆڤ بەهۆی كۆرۆنای راگەیاندوو له كۆتاییدا پیلانی چین و رێكخراوی تهندروستی جیهانی ئاشكرا بوو.
لەگەڵ ئەوەی تائێستا جیهان بە دەستی ڤایرۆسی کۆرۆنا گرفتارە، وڵاتی ئیتاڵیا چەند نهێنیەک لە بارەی کۆرۆناو هۆکاری گیان لەدەستدانی مرۆڤ ئاشکرا دەکات هۆکاری مردن بە هۆی کۆرۆنا بۆ مەینی خوێن دەگێڕنەوە.
لەگەڵ سەرهەڵدانی ڤایرۆسی کۆرۆنا چین و رێكخراوی تهندروستی جیهانی رایانگهیاندبوو كه بههیچ شێوهیهك تهرمی ئهو كهسانهی تووشی كۆرۆنا بوون پرۆسهی شیتهڵكاری یان (تشریح)یان بۆ نهكرێت، بهڵام پزیشكانی ئیتالی به ئهنجامدانی پرۆسهی شیتهڵكاری لهسهر چوار تهرمی تووشبووانی كۆرۆنا گهیشتنه ئهنجامی سهرنجراكێش.
ئیتالیا ئاشکرای دەکات کە كۆرۆنا، ڤایرۆس نیه، كۆرۆنا، باكتریایه
میدیاکانی ئیتاڵیا رایانگەیاندووە کە پزیشكانی وڵاتەکەیان له كۆتاییدا به گوێ نهدان بە یاسای رێكخراوی جیهانی تهندروستی بۆ ئهنجامدانی شیتهڵكاری لهسهر جهستهی توشبوانی كۆرۆنا چهندین تاقیكردنهوهی گرنگیان ئهنجامدا. ئهوان گهیشتنه ئهو ئهنجامهی كه كۆرۆنا، ڤایرۆس نیه، بهڵكو باكتریایهكه كه دهبێته هۆی مردن.
هەروەها پزیشکقنی ئیتاڵیا رایانگەیاندووە کە ئەو بەکتریایە دهبێته هۆی دروستبوونی حاڵهتی (خوێن مهیین) و له ئهنجامیشدا گیان لهدهستدانی نهخۆشهكه. پێویسته كهسوكارو خانهوادهی مردووانی ڤایرۆسی كۆرۆنا داوا له وهزارهتی تهندروستی وڵاتهكهیان بكهن بۆ ئهنجامدانی شیتهڵكاری لهسهر ئهو كهسانهی كه بههۆی كۆرۆناوه گیانیان لهدهست داوه.
كۆرۆنا هیچ شتێك نیه بێجگه له مهیینی خوێن لهنێو دهمارهكان كه له زانستی پزیشكیدا به (ترومبوز) ناسراوه. تاكه رێگهی بهرهنگاربوونهوه یان چارهسهركردنی ئهو حاڵهتهش تهنیا به (ئهنتی بیوتیك) یان (دژه مهیینهكانه وهك ئهسپرین) كه ئهمهش دهردهخات نهخۆشهكه به باشی چارهسهری وهرگرتووه. ئهم ههواڵه سهرسوڕهێنهرهش لهلایهن پزیشكانی ئیتالییهوه بۆ تهواوی جیهان ئاشكرا كرا ئهویش بهرێگهی ئهنجامدانی شیتهڵكاری لهسهر تهرمی ئهو كهسانهی به هۆی كۆرۆناوه گیانیان لهدهست داوه.
به گوتهی پزیشكانی ئیتالی، هیچ پێویستی به بهكارهێنانی ئامێری ههناسهی دهستكرد بۆ نهخۆشانی كۆرۆنا نهبوو، ههتا لهو حاڵهتانهی كه ناچار بوون له بهشی فریاكهوتنی نهخۆشخانهكان بخرێنه ژێر چاودێری وردهوه. به پێچهوانهوه بهكارهێنانی ئامێری ههناسهی دهستكرد بووه هۆی مردنی ژمارهیهك نهخۆش.
بۆیه له ئیتالیا گۆڕانكاری له پرۆتۆكۆلهكان دهستی پێكردووهو ئێستا سهرقاڵی گۆڕین و كۆتایی هێنانی ئهو بابهتهن كه له جیهان به (پانادهمیك یان جیهانگیر) ناسراوه.
هەروەها پزیشکانی ئیتالیا دەڵێن وهزارهتی تهندروستی چین ئهو چارهسهرهیان زانیوه بهڵام ئاشكرایان نهدهكرد. بۆیه پێویسته ئهو زانیارییانه به خهڵكی دیكه بگوترێت. ئهگهر كهسێك ههڵگری كۆرۆنایه، ئهمه ڤایرۆس نیه بهڵكو باكتریایهكه كه لهلایهن تیشكی G5 ی ئهلیكترۆمۆگناتیسی بههێزتر بووهو بۆته هۆی ئیلتیهاب و هایپۆكسی. لێرهدا پێویسته ئهو خاڵانه جێبهجێ بكرێن و ئهو رێكارانهش به راوێژ لهگهڵ پزیشكی پسپۆڕ جێبهجێ بكرێن:
بهكار هێنانی نزیكهی سهد میلی گرام ئهسپرین و ئاپروناكس كه (دهرمانێكی دژه ئیلتهابی ناستروئیدیه(NSAID) . میكانیزمی ئهو دهرمانهش بهو شێوهیهیه كه دژه ئیلتهاب و ئازارن و دهبنه هۆی كهمكردنهوهی تا و شلكردنی خوێن، یانیش پاراستامول، چونكه ئهنجامی تاقیكردنهوهكانی دیكه ئهوهیان دهرخست كه (كۆڤید- نۆزده) دهبێته هۆی مهیینی خوێن و له ئهنجامیشدا حاڵهتی ترومبوز كه خوێن له ناو دڵ و سییهكان ناگهڕێتهوه و ئۆكسیجنیان ناگاتێ بۆیه كهس به شێوهیهكی خێرا گیان لهدهست نادات چونكه ناتوانن ههناسه بدهن.
له ئیتالیا پرۆتۆكۆلی WHO یان جێبهجێ نهكرد و دوای چهندین توێژینهوهو شیتهڵكاری جهستهیی لهسهر ئهو كهسانهی بههۆی كۆرۆناوه گیانیان له دهست دابوو گهیشتنه ئهنجامهكانی سهرهوه.
پزیشكانی ئیتالیا به شیتهڵكاری و بڕینی دهست و قاچ و بهشهكانی دیكهی لهشی مردووانی كۆرۆنا گهیشتنه ئهو ئهنجامهی كه دهمارهكان فراوان بوونه و خوێنی تیێاندا مهییه و تهواوی دمارهكان پرن له خوێنی مهیی كه بۆنهته هۆی رێگری له هاتوچۆی خوێن لهنێو دهمارهكاندا و له ئهنجامیشدا نهگهیشتنی ئۆكسیجنی پێویست بۆ بهشه گرنگهكانی لهش وهك مێشك و دڵ و سییهكان و له كۆتاییشدا مردنی نهخۆشهكه.
پزیشكانی ئیتالی به گهیشتن بهو دهرهنجامانهی سهرهوه دهستوبرد پرۆتۆكۆلی چارهسهری بۆ كۆڤید نۆزدهیان ههموار كرد و دهستیان كرد به پێدانی دهرمانێك كه سهد میلی گرام ئهسپرین و ئاپراناكس بۆ ئهوانهی حاڵهتی پۆزهتیڤ بوون و بهو شێوهیهش توانیان چوارده ههزار حاڵهتی پۆزهتیڤ دوای چارهسهربوونیان بنێرنه ماڵهوه.
ههرچهند نازانرێت كه وڵاتانی دیكه چ رێكاری دیكه بهكار دههێنن بهڵام ئیتالیا بڕیاری داوه كه لهمهودوا ئهو یاسایهی رێكخراوی تهندروستی جیهانی پهیڕهو نهكهن، چونكه ئهوانیش وهك پێشتر لهژێر سهرپهرشتی ئهو رێكخراوه بوون و دوای ئهوهی ژمارهیهكی پێوانهیی مردن له ئیتالیا تۆمار كرا، بۆیه رێكارهكانی رێكخراوی تهندروستی جیهانیان راگرت و ئهو رێكخراوهش دهكهوێته بهر رێكاری یاسایی زۆر وڵاتی دیكه.
ئێستا بۆ ئێمه دهركهوتووه كه بۆچی رێكخراوی تهندروستی جیهانی رێكاری INCINERATE یان (شاردنهوهی بهپهلهی تهرمی مردووانی كۆرۆنا)یان به بێ ئهنجامدانی هیچ شیتهڵكارییهك جێبهجێ دهكرد ئهویش به بیانووی مهترسیی گهورهی بۆ تووشكردنی هاووڵاتیان و پیسكردنی ژینگه.
٭ رێکخراوی تەندروستکارانی کوردستان
سەرچاوە The Logical Indian