جه‌ماڵ كۆچه‌ر:شنگال به‌شێكه له كوردستان پێویسته په‌كه‌كه ئه‌وه بزانێت ڕێگا نادرێت شنگال بكرێت به كانتۆن.
خواكوڕك
بە بڕوای چاودێران و لایەنە سیاسییەكان، پەكەكە هێزێكی داگیركەرە، بۆ ئەوە دروست بووە تا گەلی كورد بە هیوا و ئاواتەكانی خۆی نەگات، كە لە دوای ڕاپەڕینەوە تا ئەمڕۆ بە فیتی بێگانە دژی هەرێمی كوردستان كار دەكات، بۆیە پێویستە حكوومەتی هەرێمی كوردستان هەرچی زووە ئەوان دەربكات.
موئەیەد تەیب، چاودێری سیاسی به “هەولێر” ڕاگه‌یاندوه” ئەو كارەی پەكەكە دەیكات، كارێكی زۆر خراپە و لە بەرژەوەندی هیچ كەس و لایەنێكدا نیە، بەتایبەتی ئەوەی ئەو لە شنگال دەیكات، كە وەك چۆن لە شنگال زۆربەی بارەگا میریەكانیان داگیر كردووە و ئیدارە و ئاسایشیان دامەزراندووە و خۆیان كردۆتە بەدیلی دامودەزگاكانی هەرێم، كە هەموو ئەوە دەكەوێتە خانەی دوژمنكاری و پەكەكە دژی بەرژەوەندییەكانی هەرێمی كوردستان دەوەستێتەوە، بۆیە هەر كوردێكی دڵسۆز كەمێك بیر بكاتەوە دەزانێت كە ئەوەی پەكەكە دەكات لە بەرژەوەندی هیچ كەسولایەنێكدا نیە، پێشمەرگەی كوردستان لە ماوەی رابردوو بە سەدان شەهیدی داوە بۆ ئەوەی شنگال ئازاد بكات و بگەڕێتەوە سەر هەرێمی كوردستان، بۆیە ئەمڕۆ هەر هێزێك شەڕی هێزی پێشمەرگە بكات، وەك ئەوە وایە بە غەدر و لە پشتەوە خەنجەر لە كەسێك بدەی، چونكە هێزی پێشمەرگە ئەمڕۆ بووەتە بەهێزترین هێز لەسەر ئاستی جیهان و هەموو دنیا باسی دەكات، بۆیە ئەمڕۆ هێزێك بەناوی كورد لە هێزی پێشمەرگە بدات، خزمەتكردنە بە دوژمن، ئەوەیش جێگەی قبووڵ نییە.
گوتیشی: ئەمڕۆ لە هەرێمی كوردستان حكوومەتێكی شەرعی هەیە، ئەو حكوومەتە بە هەڵبژاردن هاتۆتە سەر دەسەڵات، ڕاستە دەبێت هەرێمی كوردستان پەناگەیەك بێت بۆ هەر كوردێك جا لە هەر شوێنێك بێت، بەڵام دەبێت ڕێز لە یاسا و ڕێساكانی هەرێمی كوردستان بگرن، بەڵام ئەگەر بێت و تەحەدای ئەو حكوومەتە بكەن ئەوە قبووڵ ناكرێت و پێشەڵكردنی سەروەری هەرێمی كوردستانە، كوردستان كە تا ئێستا بەشێكە لە عێراق ڕێگە نادات سوپای عێراق بێتە ناوچەكانی هەرێم، حكوومەتی عێراق ئەوەشی قبووڵ كردووە، كەواتە مادەم حكوومەتی عێراق ڕێز لە سەروەرییەكانی هەرێمی كوردستان دەگرێت، پێویستە كورد زیاتر رێز لەو سەروەریە بگرێت.
سەبارەت بەوەی بۆچی هەندێك لایەن لەناو هەرێم ڕۆڵی نەرێنیان هەبووە و هاندەری پەكەكە بوونە و لە ژێرەوە ئەو ڕەوشەیان ورووژاندووە بۆ ئەوەی كێشە بۆ پارتی دروست بكرێت، ئەوان هیچ هەڵوێستێكیان نەنواندووە وەك بەشێك لەو هێزانەی بەشدارن لە دامەزراوەكانی هەرێم، موئەیەد تەیب، رایگەیاند، ئەوە دەگەڕێتەوە بۆ ناكۆكی سیاسی، هەندێك لایەن وا لێكدەدەنەوە كە پەكەكە دوژمنایەتی ئەوان ناكەن، بەڵكو تەنیا دوژمنایەتی پارتی دەكەن، ئەوەیش شتێكی خراپە، چونكە ئەگەر هێزێك ڕێز لە دامەزراوەكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان نەگرێت ئەوە لە بەرژەوەندی هیچ هێز و لایەنێكدا نابێت، بۆ ئەو لایەنانەی كە ئەمڕۆ پیرۆزبای و دەستخۆشی لە پەكەكە دەكەن، هیچ گومانی تێدا نیە بەیانی پەشیمان دەبنەوە.
مستەفا شەفیق، چاودێری سیاسی به “هەولێر” ڕایگه‌یاندوه”، هەرێمی كوردستان بەشێكە لە عێراق، هەر هێزێك بیەوێت بێتە هەرێمی كوردستان، یان بچێتە هەر بەشێكی عێراق، دەبێت بە ڕێككەوتن بێت، ئەمڕۆ زیاتر لە 60 وڵات لە دژی داعش شەڕ دەكەن، بەڵام هیچ لەو وڵاتانە ئەو مافە بە خۆ نادات بچێت خاكی وڵاتێكی دیكە ببەزێنێت، بەڵام پەكەكە بە هەر شێوەیەك لە شێوەكان خۆی گەیاندە سنووری شنگال، ئەگەر لە ماوەی رابردوو یارمەتی خەڵكی ناوچەكەی دابێت، بەڵام ئەگەر ئەوە بكەنە بەهانا بۆ داگیركردنی ناوچەكە، ئەو كات ڕۆڵی ئەوان دەگۆڕێت، ئەوە دەگەینێت كە ئەوان بۆ هاوكاری نەهاتوونە، بەڵكو بۆ داگیركاری هاتوونە، ئەگەر ئێستا ئەوان بڵێن، ئێمە بۆ ڕزگاركردنی شنگال لە ناوچەكەین، ئەوە شنگال بە قارەمانیەتی هێزی پێشمەرگە ئازاد بوو، هەر دوای ئازادكردنی شنگالیش، سەرۆك بارزانی و حكوومەتی هەرێم، سوپاسی هەموو ئەو هێزانەی كرد كە هاوكاری خەڵكی شنگالیان كردووە، بۆیە پێویست بوو ئەوان بگەڕێنەوە ئەو شوێنەی كە ئەوان لێ وەهاتوونە، هەرێمی كوردستان دامەزراوەی خۆی هەیە، خاوەن سەروەریە، هەر هێزێك بیەوێت بێتە هەرێمی كوردستان دەبێت بە ڕێككەوتن بێت، نەك بە زۆر خۆ بەسەر خەڵكی هەرێم و دامەزراوەكانی بسەپێنێت.
ئەوەشی دركاند، پەكەكە لە داهاتوودا توشی كێشەیەكی زۆر دەبێتەوە، ئەگەر پەكەكە لەو چیایە بۆ چیایەكی دیكە بیەوێت هێزی خۆی لێ جێگیر بكات و كێشە بۆ خەڵك دروست بكات، ئەوە دەبێتە هۆكار كە سوپای توركیا هێرش بكاتە سەر ئەوان، بەیانی عێراقیش ناچار دەبێت هەڵوێستێكی توندی بەرامبەر بە ئەوان هەبێت، ئێستا هەموو تاكێكی كورد لە هەر كونجێكی ئەو جیهانەدا بێت، هیوا و ئۆمێدی بە هەرێمی كوردستان هەیە، جا بۆیە پێویستە هەر تاكێكی كورد كە خۆی بە كورد دەزانێت، باری هەرێمی كوردستان سووك بكات، نە وەك ئەوەی ئەمڕۆ پەكەكە دەیكات قۆرستر بكات، پێش ئەوەی حكوومەتی هەرێمی كوردستان لە پەكەكە توند بكات، ئەمریكا، عێراق و وڵاتانی ناوچەكە هەڵوێستێكی توند بەرامبەر بە پەكەكە دەگرنەبەر بەوەیش پەكەكە تووشی كێشەیەكی زۆر گەورە دەبێت و پەشیمان دەبێتەوە لەو كارە خراپانەی كە دەیكات، بۆیە هەرێمی كوردستان هیوادارە پەكەكە بە ئاشتیانە لە خاكی هەرێمی كوردستان بچێتە دەرەوە و ئەو بابەتە بە دانوستاندن و گفتوگۆ چارەسەر بكرێت، چونكە لە ساڵی 1991 تا ئەمڕۆ پەكەكە هەر كاتێك كێشەی بۆ هەرێم دروست كردبێت، پێش ئەوەی بۆ باشوور زەرەر بێت، پەكەكە یەكەم جار خۆی زەرەر كردووە، ئەوەی ئەمڕۆیش هەمان شتە، بۆیە پێویستە سەركردەكانی پەكەكە دەست لەو سیاسەتە خراپە بەر بدەن و خۆ لە هەرێمی كوردستان بە دوور بگرن.
لە كۆتاییدا جەمال كۆچەر، ئەندامی ئەنجوومەنی نوێنەران لەسەر لیستی یەكگرتوو به “هەولێر” ڕاگه‌یاندوه”، ئێمە لەگەڵ ئەوە نین جارێكی دیكە كورد خۆ بە خۆ بە شەڕ بێتەوە، ئەو دەستكەوتانەی ئەمڕۆ بە دەست هاتوونە نابێت بخەینەوە مەترسی، دەبێت رۆژ بۆ رۆژ ئەو دەستكەوتانە زیاتر لێ بكەین، هەرێمی كوردستان زۆر ڕێزی لە پەكەكە گرتووە و خزمەتی ئەوانی كردووە، بۆیە پێویستە ئەوانیش ڕێز لە دامودەزگاكانی حكوومەتی هەرێمی كوردستان بگرن، نابێت شنگال ببێتە كانتۆن، پێویستە پەكەكە ئەوە لەبەرچاو بگرێت كە شنگال بەشێكە لە هەرێمی كوردستان، خوێنێكی زۆر بۆ ڕزگاركردنی شنگال دراوە، نابێت ئەو خوێنە هەروا بڕوات، لەگەڵ ئەوەیش خەڵكی شنگال و دەوروبەری ئەوان بڕیار لەسەر چارەنووسیی خۆیان دەدەن، نەك هێز و لایەنێك لە جیاتی خەڵكی ناوچەكە بڕیار لەسەر داهاتووی ئەو خەڵكە بدات”.
