په‌یمانگای كوردی پێشێلكاری 418 وێستگه‌ی ده‌نگدان ئاشكرا ده‌كات
“بەڕێژەی (80%)ی ئەو وێستگانەی چاودێری كراون له سلێمانی بەڕێوەبەری وێستگەكان بە بەرچاوی چاودێران‌و بریكاری قەوارە سیاسییەكانەوە فلاش و فلاشمیمۆری پشتەوەی ئامێرەكەیان نەبەستووە” هەروەها “رێژەی (25%)ی وێستگەكان، دەنگدەران بە بێ ئامێری دڵنیایی ئەلەكترۆنی دەنگیانداوە” ئەمانە بەشێكن لە ڕاپۆرتی ڕێكخراوێكی سەربەخۆ كە چاودێری 418 وێستگەی دەنگدانی لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لە سلێمانی كردووە.
پەیمانگای كوردی بۆ هەڵبژاردن له ڕاپۆرتێكدا كه وێنه‌یه‌كی ده‌ست ” خواكوڕك” كه‌وتووه چەندین پێشێلكاری یاسایی تێدا خراوەتەڕوو. دەربارەی دەنگدانی تایبەت له سلێمانی دەڵێت”هیچ مەرجێكی هەڵبژاردنی تێدا دەستەبەرنەكراوەو بە گەڕەلاوژێ‌و بێسەروبەرترین هەڵبژاردن ئەژماردەكرێت، لەو نێوەدا كۆمسیۆن زۆر كەمتەرخەم بووە لەڕووی ئامادەكارییە مرۆیی‌و هونەری‌و لۆجستییەكانەوە.”
لە درێژەی ڕاپۆرتەكەیدا پەیمانگای كوردی بۆ هەڵبژاردن پێشێلكارییه‌كانی سلێمانی بە وردی خستوەتەڕوو، “بەڕێژەی (12%)ی ئامێرە ئەلەكترۆنییەكانی دەنگدان، تا كۆتایی پرۆسەی دەنگدانەكە كاریان نەكردووەو لەكاركەوتوون، بۆ نموونە لە”بنكەی پیشەسازی زانستی لەسلێمانی” هەر شەش ئامێری ژماردن‌و جیاكردنەوەی خێرای دەنگەكان پێكەوە لەسەعات 3ی پاشنیوەڕۆدا لەكاركەوتوون.”
پەیمانگای كوردی بۆ هەڵبژاردن(KIE) دەڵێت”بەڕێژەی (80%)ی ئەو وێستگانەی چاودێری كراون، بەڕێوەبەری وێستگەكان بە بەرچاوی چاودێران و بریكاری قەوارە سیاسییەكانەوە فلاش و فلاشمیمۆری پشتەوەی ئامێرەكەیان نەبەستووە.”
تیمەكانی ئەو ڕێكخراوە كە خۆیان چاودێری 418 وێستگەی دەنگدانیان كردووە، لە ئەنجامی چاودێرییەكەیان دەركەوتووە، بەڕێژەی 45% ئەنجامی ژماردنی دەنگەكان، راستەوخۆ پاش داخستنی هەردوو ئامێرە ئەلەكترۆنییەكە ئەنجامنەدراوە، هاوكات ناردنی ئەنجامی ئەلەكترۆنی دەنگەكان بۆ ناوەندی سەرەكی كۆمسیۆن لە بەغداد بە رێگەی ئامێری (Vsat)، لە (60%)ی وێستگە چادێریكراوەكاندا لەكاتی خۆیدا نەبووەو دواكەوتووە.
سه‌باره‌ت به رۆژی دەنگدانی گشتی
دوای تاووتوێكردنی ئەو فۆرمانەی لە 418 چاودێرەكەی سنوری پارێزگای سلێمانیەوە بەدەستمانگەیشتوون، فۆرمەكان ئەم پێشێلكاریانەیان لەخۆ گرتووە:
• بەرێژەی (100%)، مۆبایل دەبرایە ناوەندو وێستگەكانی دەنگدانەوە، بەمەش لەهەندێك وێستگەدا بازنەی ئازادی دەنگدان بەرتەسك كرابۆوە.
• بەرێژەی (85%)ی ئەو وێستگانەی چاودێری كراون‌و بە چەند هۆكارێك، وێستگەكانی دەنگدان لەسەعات (7)ی بەیانییەوە بەڕووی دەنگدەراندا نەكراوەتەوە.
• بەرێژەی (25%)ی ئەو وێستگانەی چاودێری كراون، ژمارەی سەرپەرشتیاری تەكنیكی لەناو ناوەندەكانی دەنگداندا ئامادەنەبوون، رێژەیەكی زۆریش لەوانە شارەزاییەكی ئەوتۆیان نەبوو بۆ چاككردنەوەی ئامێرە ئەلەكترۆنییەكان.
• بەڕێژەی (30%)ی ئەو وێستگانەی چاودێری كراون، ژمارەی دیاریكراو لەپسوڵەی دەنگدانی باركۆدكراو لەناو وێستگەكاندا نەبوو، كە پێویست بوو 550 دانە لەهەر وێستگەیەكدا هەبێت.
• بەڕێژەی (80%)ی ئەو وێستگانەی چاودێری كراون، بەڕێوەبەری وێستگەكان بە بەرچاوی چاودێران‌و بریكاری قەوارە سیاسییەكانەوە فلاش و فلاشمیمۆری پشتەوەی ئامێرەكەیان نەبەستووە.
• رێژەی (25%)ی وێستگەكان، دەنگدەران بە بێ ئامێری دڵنیایی ئەلەكترۆنی دەنگیانداوە.
• رێژەی (85%)ی بەڕێوەبەرو كارمەندانی وێستگەكە لەئەرك‌و كارەكانی خۆیان نەگەیشتبوون.
• بەڕێژەی (12%) ئامێرە ئەلەكترۆنییەكان، تا كۆتایی پرۆسەی دەنگدانەكە كاریان نەكرد.
• بەڕێژەی (40%) بەڕێوەبەری وێستگەكە بەرلەوەی هەر كارێكی تەكنیكی ئەنجامبدات، چاودێرو بریكارەكانی ئاگادارنەدەكردەوە.
• بەڕێژەی (45%)، ئەنجامی ژماردنی دەنگەكان، راستەوخۆ پاش داخستنی هەردوو ئامێرە ئەلەكترۆنییەكە ئەنجامنەدرا.
• بەڕێژەی (100%) كۆپییەك لەئەنجامەكانی وێستگەكە لەشێوەی وێنەگرتنەوەی پسولەكانی دەنگدانی ناو سندوقەكان بۆ بریكارو چاودێران پرینت نەكران.
• رێژەی (96%)ی بریكاری قەوارە سیاسییەكان ئیمزایان لەسەر ئەنجامە ئەلەكترۆنییەكانی وێستگەكان نەكرد.
• بەڕێژەی (20%)ی ئەو پسولەی دەنگدانانەی ئامێری ژماردنی بەدیل بە پووچەڵكراو هەژماری دەكرد، دەنگی دروست بوون.
پەیمانگای كوردی بۆ هەڵبژاردن(KIE) ڕێكخراوێكی سەربەخۆی ناحكومی قازانج نەویستە، ناوەڕاستی ساڵی 2002 لەلایەن چەند یاساناس‌و پارێزەرێكەوە دامەزرێندراوە، كاردەكات لەپێناو ئاشناكردنی هاوڵاتیان بە چەمك‌و ڕەگەزەكانی هەڵبژاردن‌و بەشداریی سیاسی هاوڵاتیان.
