بەرژەوەندی كوردستان لە بەردەم سیناریۆییەكانی شەڕی موسڵ

محەممەد رەئووف
ئەوەی تا ئێستا گوتراوە، نوسراوە و ئاماژەی پێ دەكرێت بۆ موسڵی ئێستا و موسڵی دوای داعش، هەر هەمووی كورت دەبێتەوە لە دوو سیناریۆ.
سیناریۆی یەكەم: لە قازانجی هەموو لایەنەكانی شەڕو هاوكێشەكەیە.
سیناریۆی دووەم: لە زەرەری هەموو لایەنەكانە بەتایبەت ئەوانەی دەڕۆنە ناو شاری موسڵ .
سیناریۆی یەكەم: شەڕی ئازادكردنی خەڵك و خاكی موسڵ كەواتە شەڕێكی (تحریری) بكرێت، ئەم شەڕە چۆن دەبێتە ئازادی و ئازادیخوازانە؟
ستراتیژی لایەنەكانی شەڕەكە دیاری دەكەن شەڕی ئازادیە یان كاولكاری، شەڕی دەستپارێزیە لە مرۆڤ و خەڵكی سڤیل یان ڕەشەكوژی و پاكتاوكردن، هیچ گومانی تێدانییە داعش لایەنی یەكەمی ئەم شەڕەیە و دەتوانێت زەمینەسازی بكات بۆ ئەوەی موسڵ بەخاك و خەڵكەوە نەكاول و وێرانە بێت و نەقەسابخانەی جۆراوجۆری تێدا رووبدات، داعش هەر ئێستا دەزانێت ئایا دەتوانێت بمێنێتەوە و بەرگەی هێرش و لێدانی هەموو لایەنەكانی دیكەبگرێت، بە هەموو پێوەرێكی هەفتەی پێشوو داعش دەتوانێت تەنیا تەمەنی خۆی بۆ ماوەیەك درێژكاتەوە و، دواجار شەڕەكە بگۆڕێت بۆ شەڕی ناو شارو گەڕەك بە گەڕەك و ماڵ بەماڵ و لەو حاڵەتەشدا جگە لە ئاوارەبوونی سەدان هەزاركەس، هەزارەها كەسی دیكەش دەكوژرین و دەبنە قوربانی وەك حەڵەبیش زۆربەی شار كاول دەبێت، ئایا داعش چی دەست دەكەوێت؟ چی بۆدەمێنێتەوە؟ شارێكی كاول و خەڵكێكی كوژراوو بریندارو ئاوارەو برسی و زەلیل لە كوێی شەرع و عەقڵ و بەرژەوەندی و ستراتیژی سەربازیدا جێگای دەبێتەوە؟ كەواتە داعش بە كشانەوە لەموسڵ دەتوانێت یارمەتی موسڵ بدات بە كەمترین زەرەر خاك و خەڵكی موسڵ و دەڤەرەكەی ڕزگاریان بیت، بەڵام پرسیارەكە ئەوەیە ئایا داعشێك قورسترین چەكی خۆتەقاندنەوە بێت بیر لەوە دەكاتەوە لە كۆتاییدا چۆن خۆی و خاك وخەڵك ڕزگاركات لە تیاچوونێكی حەتمیە؟
لایەنی ئەمریكا و هاوپەیمانان: ئەمانیش لە بەرئەوەی زۆربەی ڕۆكێتەكانیان زیرەكن و لە ئامانجدا زۆر كەم هەڵەدەكەن، ئەوانیش دەتوانن تاڕادەیەكی زۆر دەست پارێزی بكەن لەكاولكاری.
لایەنی عێراقی: سوپای عێراق لەبەر كۆمەڵێك فاكتەر دەتوانن و چاوەڕێشی لێدەكرێت دەست پارێزی بكات لە كاولكاری و كوشتنی خەڵكی سڤیل و ئەم شەڕەش سوپاكە دەخاتە ژێر تاقیكردنەوەیەكی گەورە و هەستیار كە ئایا سوپایەكی نیشتمانیە و متمانەی بۆ دەگەڕێتەوە یان بە پێچەوانەوە.
حەشدی شەعبی : ترس و دڵەڕاوكێكە لێرەدایە، چونكە جگە لەڕەفتاری پێشتریان، خەزعەلی ستراتیژی حەشدی ڕاگەیاند:” كە بریتیە لە تۆڵەسەندنەوەی خوێنی ئیمام حوسەین”.
ئەگەر سەركردایەتی شەڕەكە ڕێگری بكەن لە چوونەناوەوەی حەشد بۆ نێو موسڵ ئەوە زەرەر لەنیوە دەگەڕێتەوە و دەبێتە شەڕی ئازادكردن.
پێشمەرگە و سوپای كوردستان: ئەوەی تائێستا بیستراوە و بەفەرمی ڕاگەیەنراوە ئەوەیە كە پێشمەرگە ناچێتە ناو موسڵ، ئەمە باشترین ستراتیژییەت و سیاسەتە خەڵكی كوردستان پشتگیری لێدەكات لەبەر كۆمەڵێك هۆكار لەوانە.
یەكەم: تاكوێ خاكی كوردستانە و مادەی ١٤٠دەیگرێتەوە و ماف و ئەركی خۆمانە ڕزگاری دەینەوە .
دووەم: ئەگەری ئەوە هەیە ئەم شەڕە بەناوی ڕزگاركردنی عێراق لە داعش و ئیرهاب، بگۆڕرێت بۆ شەڕی ناوخۆیی تائیفی قووڵی نێوان شیعە و سوننە و، كوردیش هیچ بەرژەوەندییەكی نەك لەو جۆرە شەڕانەدا نییە، بەڵكو ئامانجە ستراتیژییەكانیشی تێدا ون دەبێت دواجار زەرەرمەندی یەكەم دەردەچێت.
سیناریۆی دووەم: شەڕی كاولكاری و ڕەشەكوژی و تۆڵەسەندنەوە، هەر چەندە كەس خۆی ناكات بەخاوەنی ئەم سیناریۆیە و باس هەر باسی ڕزگاركردنی موسڵ و خەڵكەكەیەتی، بەڵام ئەگەر فڕۆكەكان دەست پارێزی نەكەن و حەشدی شەعبی بچێتە ناو شەڕەكە و ناو شارەكە و داعشیش خۆی بپێچێت بە خەڵكی سڤیلەوە، ئەوە بێ گومان دەبێتە شەڕی كاولكاری و حەڵەبی دووەم و ڕوومادی و سپایكەر دووبارە دەبێتەوە، دەبێتە سەرەتای شەڕێكی قورسی ئیقلیمی و دوور نییە جیهانیش، چونكە موسڵ تەنیا شارێك نییە بەڵكو چەقی ئەو ڕوداوە گەورە و مەترسیدارەیە كە (عێراق و توركیاو ئێران و كەنداو) ی پێكەوە گرێداوە و دەزووی ئەو تەزبیحەیە ئەگەر بپچڕێت كەس هیچی بۆ نامێنێتەوە جگە لە شەڕی درێژ خایەن و بێ كۆتایی.