گۆڕان چی ماوە بیكات؟
رێبوار كەریم وەلی
(1)
دوای پتر لە ساڵێك لە ناردنەوەی وەزیرەكانی بزووتنەوەی گۆڕان و دوورخستنەوەیان لە حكومەت لەلایەن پارتییەوە، نیقاشێك لەناو بزووتنەوەكەدا هەیە كە ئایا گۆڕان لەناو حكومەتدا بمێنێتەوە یان نا؟ ئەو پرسیارە لەچاو ئەوەی پارتی دەرهەق بە گۆڕانی كردووە، پرسیارێكی بێمانایە، دەركردنی وەزیرەكانی گۆڕان و رێگری لە هاتنەوەی سەرۆكی هەڵپەسێردراوی پەرلەمان بۆ هەولێر، بەرئەنجامی ئەوەیە كە پارتی لە 19ی ئابی 2015 ەوە (رەنگبێ پێش ئەوەش) رێككەوتنی سیاسیی خۆی نەك هەر بۆ كابینەی هەشتەمی حكومەت، بگرە بۆ دوای ئەویش (تا ئەوكاتەی نەوشیروان مستەفا رێكخەری گشتی بێت) لەگەڵ گۆڕاندا كۆتایی پێهێناوە.
پێداگیریی گۆڕان بۆ مانەوە لەناو حكومەت، لەسەر دوو بنەمای سیاسییە، یەكەمیان ئەوەیە كە باڵی ماڵبات (كە بە حیساب هاوپەیمانی ستراتیژیی گۆڕانن) نە ئێستا و نە لە رابردووشدا، ئامادە نەبوون لە حكومەت بێنە دەرێ و، هاوكات كۆمەڵ و یەكگرتووی ئیسلامیش هەمان هەڵوێستیان هەبوو، بە واتایەكی دیكە گۆڕان لە مەسەلەی جێهێشتنی حكومەتدا، بە تەنها دەمایەوە و ئینجا كە بێتە دەرەوەش مەجبورە وەكو ئۆپۆزیسیۆن جگە لە پارتی، هاوقەتارانی خۆیشی بكاتە ئامانج.
سەبەبی دووەم كە گۆڕان حیسابی لەسەر كردووە، ئەوەیە كە راستە پارتی دەڵێ رێككەوتنی سیاسی هەڵوەشاوەتەوە، بەڵام گۆڕان نایەوێ ئەو راستییە قەبوڵ بكات، چونكە لە حاڵەتی كشانەوەدا، ئەوە قەبوڵ دەكات كە سەرەڕای نەمانی لە حكومەتدا، هیچ مافێكیشی لە سەرۆكایەتیی پەرلەماندا نامێنێ، ئەوەش دەرگا بۆ ئەوە دەكاتەوە كە هەم هاوقەتارەكانی جێگەی پڕ بكەنەوە و هەمیش پارتی جارێكی دیكە حكومەت و پەرلەمان بە مەیلی خۆی دیزاین بكاتەوە. چونكە هیچ دیزاینێك كە رەزامەندیی پارتیی لەسەر نەبێ، سەر ناگرێ و ئەوەی ئێستایە، گۆڕان بەشێكی كارایە لە پەكخستنی پەرلەمان و زۆر باش دەیتوانی رێگە نەدات ئەو وەزعەی ئێستا درێژەی هەبێ، بەڵام كە نەیكردووە ئاوی لە ئاشی پارتی كردووە.
پارتی بۆ هەنگاوەكانی داهاتووی خۆی لە دوای 12ی ئۆكتۆبەرەوە دنیایەك فێڵی شەرعی هەیە و منەتی بەوە نییە كە پەرلەمان كارایە یان نا. ئەوەی لەو بەینەدا زەرەرمەندی راستەقینەیە گۆڕانە، بەڵام ئەو چاڵەی ئێستا تێی كەوتووە، پارتی بۆی هەڵنەقەندووە!
“خولانەوە لەنێو بازنەدا”
(2)
حاڵی ئێستای گۆڕان رێك وەكو ناونیشانی كتێبە بەناوبانگەكەی نەوشیروان مستەفایە، حەوت ساڵی رابردووی تەمەنی گۆڕان وەكو حیزبێكی سیاسی، پڕە لە لادان، پاشگەزبوونەوە و هەڵەی بێشوماری سیاسی، ئەوەش وایكردووە سەركردایەتیی ئەو حیزبە لە ئاستی بارودۆخی ئێستادا دەستەوستان بن.
گۆڕان هاتە ناو حكومەت بۆ ئەوەی ریفۆرم بكات و گرنگترینیشیان ریفۆرمی ئابووری و یەكخستنی پێشمەرگە بوو. ئەو لایەنەی گۆڕان رێككەوتنی لەگەڵ كرد، بۆ یەك رۆژیش رێگری لە وەزیرەكانی گۆڕان نەكرد كە ریفۆرم نەكەن، بەڵام ئەجێندای گۆڕان بۆ بەشداری لە حكومەتدا شتێكی دیكە بوو.
گۆڕان زۆریان پێ ناخۆشە كە پێیان بگوترێ چیتان خستووەتە سەر خەرمانی مۆدێلی حیزبی كوردی؟ زۆریان پێ ناخۆشە كە پێیان بگوترێ دروشمەكانتان نە لەگەڵ واقیعی سیاسی و كۆمەڵایەتیدا دەگونجان و نە كەرەستەكانتان بایی ئەوە بوون كە دروشمەكانتان بكەنە راستی. زۆریان پێ ناخۆشە پێیان بگوترێ كە ئەو بەردەی هەڵتانگرتبوو زۆر گەورە بوو، هەڵگرتنی بەردی گەورەش نیشانەی نەهاویشتنە.
دەرككردنی سەركردایەتیی گۆڕان بە هەڵەی سیاسیان لە ساڵی رابردوو كە درێژكراوە و سەلماندنی نییەتێك بوو (كە زۆر لە چاخواردنەوەیەكی سلێمانی گەورەتر بوو) ئەوەی لێكەوتەوە. ئەگەرنا چۆن رێی تێدەچێ گۆڕان داوای گێڕانەوەی دەستوور لە سەرۆكی هەرێمی كوردستان بكات، سەرۆكی هەرێمی كوردستانیش بە هەموو پێوەرێك بە شێوەیەكی ناشەرعی و نایاسایی دەستوور بەرێتەوە پەرلەمان، بەڵام چوار رۆژ دوای ئەو كارە تۆماری دەنگی لەلایەن ئەوانەی ئێستا گۆڕان ئاوێزانیان بووە، بگاتە دەستی پارتی كە تێیدا بگوترێ، ئەوە دەستوورمان بردەوە بۆ ئەوەی قەت جارێكی دیكە لەپەرلەمان نەیەتەوە دەرێ! ئەوانەی گۆڕان پێی وابوو دەتوانێ لەگەڵیان تەرازووی هێز بگۆڕێت، تێكڕای رێككەوتنی ستراتیژیی نێوان خۆیان و گۆڕانیان وەها وەسف كرد:”ئیتر لەكۆڵ جنێوەكانی گۆڕان بووینەوە”!
ئێستا گۆڕان دەزانێ چۆن لەخشتە بردراوە؟
گۆڕان لە خواش بوو لە خورماش، لایەنگرانی لەوپەڕی بێ بڕوایی و بێ ئاسۆییدا، هێشتا پێیانوایە كە ئومێدێك ماوە، بەڵام راستییەكەی ئەوەیە كە لێگەڕێ لەوەی لە رووی دروشمە ئیداری و ریفۆرمییەكانیان شتێكی ئەوتۆیان پێ بەدی نەهێنراوە، بگرە لەئاستی هەڵوێستی نەتەوەییش كەوتوونەتە دوای حیزبی سۆسیالیستەوە!
بێدەنگی نیشانەی رازیبوونە
(3)
مالیكی لە چەند رۆژی رابردوودا، پەلامارێكی خەستی بۆ سەر كوردستان دەستپێكردووە. ئەوانە قسەی خۆی نین كە كردوونی، قسەی ئێرانە و دەرئەنجامی ئەوەیە كە ئەمریكا و بارزانی رێگە نادەن ئێران توخنی رزگاركردنی موسڵ بكەوێت.
پەلامارەكانی مالیكی بۆ سەر بارزانی شتی تازەی تێدا نییە و تەنانەت خودی بارزانی حەوسەڵەی جوابدانەوەی نەبوو، رستەیەكیشی بۆ سەرف نەكرد، بەڵام لەسەر كشانەوەی پێشمەرگە بۆ سنوورەكانی ساڵی 2003 ، مەكتەبی سیاسیی پارتی وەڵامێكی توندی دایەوە.
سەیر ئەوەیە كە لێگەڕێ لەوەی ماوەیەك پێش ئێستا مالیكی لە سلێمانی پێشوازییەكی شاهانەی لێكرا (پێش ئەوەی مالیكی بیەوێ كەس بكاتە پاڵەوان)، حیزبەكانی دیكە كە سەروبنی زمانیان خاك و نیشتمان و سەركەوتنی پێشمەرگەیە، لە جیاتی ئەوەی وەڵامی مالیكی بدەنەوە، ملی ئێرانیان گرت، بۆ ئەوەی بزانن هیچ فەرمایشتی دیكەی هەیە؟
