بیانووی دەوڵەت نەویستن
عەلی عەونی
ئەوانەی ئێستا گازی دەكەن ئازادیمان بۆچییە، كاتێك ئێمە مووچەمان نەبێت، هەر ئەوانەن كە لە حەڤدەی شوبات هاواریان دەكرد ئێمە مووچە و نان ناگۆڕین بە ئازادی، ئێمە مووچەمان بۆ چییە ئەگەر ئازادیمان نەبێت؟!!.
ئەوەی راستی بێت لە كوردستان دوو جۆرە جوڵانەوە هەیە. جوڵانەوەی ئازادیخوازی كوردستان و جوڵانەوەی ئازادینەخوازی كوردستان. ئەوەی یەكەمیان لە سەرەتای سەرهەڵدانیەوە بۆ ئازادی و رزگاری كوردستان لە هیچ تێكۆشان و قوربانیدانێك درێغی نەكردووە. هەرگیز نەیشاردووەتەوە كە كوردستانێكی سەربەخۆی دەوێت. ئەگەر لە قۆناغێك لەسەر مافێكی بچووكتر كەوتبێتە گفتوگۆ، ئەوە مانای ئەوە نەبووە كە ئامانجە گەورەكەی سەربەخۆیی لەبیردەكات و وازی لێدێنێت. ئەم رێككەوتنە بچووكانە واتای وردكردنی ئامانجە گەورەكە بووە بۆ ئەوەی قۆناغ بە قۆناغ بە دەستی بێنێت.
هەرچی بزووتنەوەی ئازادی نەخوازی یە لە كوردستان، زووتر و باشتر لە داگیركەر لە دژی بزووتنەوەی تێكۆشان بۆ رزگاری كوردستان هاتووەتە دەست. ئەم بزووتنەوەی ژێردەستی خوازییە بەهەموو شێوەیەك لەمپەری خستووەتە بەرچەرخی پێشكەوتنی ئازادیخوازی و سەربەخۆیی كوردستان. ئەم بزووتنەوە ئازادی نەخوازە لە رابردوودا چەكی دوژمنی كردووەتە شان و شەڕی تێكۆشەرانی ئازادیخوازی كوردستانی كردووە. ئێستا لە كراسی هزری و فەلسەفەی دا هەمان رۆڵ دەگێرێت. مرۆڤ ناتوانێت باوەڕ بكات كە لەناو كوردستانیاندا كەسانی وا هەن كە بێ شەرم و سڵەمینەوە لە دژی ڕیفراندۆم بۆ سەربەخۆیی كوردستان رادەوەستن.
ئێمە ئێستا لە سەر دووریانی دەوڵەت ویستن و دەوڵەت نەویستنین. ئەوانەی دەوڵەتیان ناوێت بیانووی سەیر دێنن. پێیان وایە ئەمە رێسكێكی مەترسیدارە و خەڵكی كوردستان تووشی كارەسات دەبێت. لەبیریان چووە ریسكی گەورەتر مانەوەیە لەژێر دەستی و ئێمە نرخەكەمان داوە بە كارەساتەكانی ئەنفال و كیمیاباران و تەعریب و هەژاری و شكاندنی كەسایەتی مرۆڤی كوردستانی. واتە مەترسی مانەوە لەژێر دەستی كەمتر نییە لە مەترسییەكانی راگەیاندنی سەربەخۆیی.
بەرەی سەربەخۆیی نەخوازی هەموو هەوڵێك دەدات تا كوردستانیان بترسێنن و بەپیر پرۆسەی ڕیفراندۆم بۆ سەربەخۆیی نەچن. وایان نیشانداوە كە لەلایەن داگیركەرانەوە ئابلوقە دەخرێتە سەر كوردستان و خەڵك ئیمتیازات و پارە و ئەرزاق لە دەست دەدات و پەلاماری كوردستان دەدەن و ..تاد. بەڵام پێیان دەڵێین: ئەوەی كە كوردستان زیاتر لە چارەكە سەدەیەكە بەشیوەی نیمچە سەربەخۆ بەڕێوە چووە و هەیە، لەبەر دلۆڤانی و بەزەیی ئەم چوار وڵاتە داگیركەرە نەبووە. ئەم وڵاتانە ئەوەی لە دەستیان هاتبێت لە دژایەتیكردنی كوردستان كۆتاییان نەكردووە. هەر لە بۆردومانی گوند و سنوورەكان تا ئابلوقەی ئابووری و تا ناردنی تیرۆریست و تا جاسوسی كردن لەسەر تێكۆشەرانی كوردستانو..تاد.
ئێستاش حكومەتی عێراق بودجەی كوردستانی بڕیوە، چەكی نەداوە بە پێشمەرگە و خۆیان ناتوانن پەلامارمان بدەن بە رێگای داعشەوە ئەوەی پییان كرا كردیان لە دژی كوردستان. باری ژیانی خەڵكی كوردستان لەوەی هەیە خراپتر نابێت. بۆ بازرگانی سنور لەگەڵ توركیا وئێران بە هەموو جۆرەكانیەوە بە هی نەوتیشەوە، ئەوان لە ئێمە زیاتر پێویستیان پێی هەیە، ئەگینا دەمێك بوو سنوریان داخستبوو.
گەلی كوردستان هەرگیز دەرفەتێكی وا گونجاوی دەست ناكەوێت بۆ راگەیاندنی سەربەخۆیی. چونكە هەر چوار ولاتە داگیركەرەكەی كوردستان تووشی گرفتی گەورە هاتوون. عێراق و سووریا لەبەر هەڵوەشانەوەن و توركیا تووشی سەرلێشێوانی گەورەبووە لە سیاسەت و هاوپەیمانێتیە هەرێمی و نێودەوڵەتییەكاندا و زێدەباری رەوشی خراپی ئابووری. ئێران دەچێت كە تووشی گۆشەگیری زیاتر و قەیرانی زیاتر ببێت، ئەگەر شەڕەكانی بۆ نەنێرنە ناو ماڵی خۆی. جاكاتێك ئەمە حاڵی دوژمنانمان بێت بۆچی ئێمە ئەم دەرفەتە نەقۆزینەوە ؟! شایانی باسەكە ئێمە حكومەتێكمان هەیە سەرەرای هەموو خراپە و تێبینیەكانمان، توانیویەتی ئیدارەی بارودۆخەكە بكات و بەرگەی شەڕ و گوشارە ناوخۆییەكان بگرێت.
پرسی ڕیفراندۆم چیتر پەیوەندی بە پەرلەمان و كاراكردنەوەو كارانەكردنەوەی نییە. چونكە لە پەرلەمان بە یاسا بووەتە ئەركی كۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەكان.
ئەوانەی پێیان وایە ناوماڵی كوردستان یەك نییە و سوپامان یەك نییە و ئابووریمان باش نییە و بارودۆخ گونجاو نییە و . هەزاران بیانووی دیكە، باشە بزانن ناوماڵی ئەمریكا و ئیسرائیل و و و.. یەك نەبوو لە كاتی راگەیاندنی سەربەخۆییان، ئەمریكا بۆ زیاتر لە سەد ساڵ دوو سوپای هەبوو. و ئێستاش هیچ وڵاتێك بێ كێشەی ناوخۆیی و دەرەكی نییە تەنانەت سویسراش.
بۆیە هیچ بیانوویەك جێگای ڕیفراندۆم بۆ سەربەخۆیی ناگرێت.