بارزانی لەهەولێرەوە دەوڵەتی كوردستان ڕادەگەێنن نەیاران گوێتان لێ یە .. ؟
د.محەمەد خدر مولود
دەبێ بگوترێ ئەركی بارزانی وا ئاسان نییە ، وەك لەهزرو خەیاڵی كەسانێكدا وێناكراوە ، لە كاتێكدا كوردستان و سەرۆكەكەی بەوپەڕی باوەرو متمانە بەخۆ بوونەوە لەناو چەقی ناوچەیەكی پڕ لە گرفت و كێشەی ئاڵۆز ، هەنگاوی مەزنی وا باوێن تا رێگربێ لەشەرێكی دیكەی سەختر و خوێناویتر لەشەری داعش دا بكەن ، هەڵبەتە دەبێ بارزانی هەستی بە دەسپێكردنی گۆڕانكاری لە سەر نەخشەی ڕۆژهەڵاتی ناوەراست كردبێ و دڵنیاش بێ لەلێكهەڵوەشانەوەی ئەو ناوچەیەی كەپێی دەگوترێت رۆژهەڵاتی ناوەراستی پڕ لە كێشە و گرفتی بەگرێ وگۆڵ ، بەتایبەتیش لەدوای شەری سەختی مووسڵ كە ئێران و عێراقی حەشدی شەعبی خۆیان بەبراوەی یەكەمی دادەنێن.
بارزانی سەرۆكی پێویستی سەردەم :
ئێستا ، پێیان خۆشبێ و هەندێ لە كوردیش پێیان ناخۆش ، پێمانخۆشبێ و هەندێ لەوان پێیان ناخۆش ،سەردەم ، سەردەمی كوردە لە ناوچەكەدا.چونكەلەو ناوە و نێوەندەدا ئەوەندی توركیاو سوریا و عێراق و ئێران له سۆنگەی داعشەوە تێیكەوتوون و شان و مل ئارداوین، بە جارێ باری قوڕسی دەرهاویشتە و لێكەوتەكانی دوای داعشیش وا بە ئاسانی ئەستۆ پاكییان ناداتێ .كورد لە چاو ئەوان وێڕای ئەوەی قوربانی مێژوو ،و قوربانی لەدەست دانی دەرفەتە ، بەڵام لە هاوكێشەكەدا لەچاو ئەوان لە بەرامبەر داعش دا براوەو سەركەوتووە . لەمێژووش دا، بەقەد ئەمرۆ دەرفەتی زێرین و هەلی لەبار ،هەروا بارودۆخی مەترسی دارتر لەدوای داعشیش بۆ كورد وا نەهاتۆتە پێش ،تا ئاستی ئەوەی پرسەكەی بەشێوەیەك یەكلایی بكاتەوە ، بەزمانی سەردەم و لۆژیك ، بە ئاشتی و دوور لە توندو تیژی بە ماف و بە كۆتا مەرامی خۆی بگات .سەركەوتنی ئەو پرسە و گەیشتنی بە رۆژی ئەمڕۆی ،وەك چۆن لە خۆڕاگری جەماوەری گەلەكەی دایە ، زیاتریش لە قارەمانیەتی و لەخۆبوردەیی و بەخشندەیی پێشمەرگە قارەمانەكانی دا بینراو و سەلمێندرا . وەڵێ بەڵگە نەویستە بوونی سەرۆك و ڕابەرێكی وەك بەرێز بارزانیش گرەنتییەكی فریاد رەسی قۆناغەكان بووە ،تا گەیاندنی بە ڕۆژگاری ئەمڕۆماندا. گەیاندنی پرسی نیشتمانی نەتەوەیی كوردستانیان بۆ سەرۆكێكی مێژوو كردەی وەك بارزانی هەڵبەتە پەڕینەوەبووە لە رووبارێك خوێن .. دەربازبوون بووە لە نێو كێڵگەی مینی دوژمنان و داخ و خەم و كەسەرو كارەساتی شەڕی برایان . وێڕای ئەوەی بارزانی ئامانجی سەرەكی دوژمنان بووە بۆ لێدان و لەناو بردنی بەهەر شێوەێك بووبێ ، نەیارانیشی درێغییان نەكردووە لە گرتنە بەری سیاسەتی بە رێ لادان و چاو بەستەكردن و خەڵك فریودان، هەر وا ناشیرینكردن و زۆرجاریش هەڵبەستن و جنێو و تانە و تەشەڕ، بەڕادەی بێزەوەركردنی خودی پرسەكەو بە ئامانج گرتنی كەسی بارزانیش بۆ ئەجندا دەرەكییەكان و ڕۆڵگێرانی كەس و لایەن و میدیای ناوخۆ بۆ وێنا كردنی خواستی ئەوان بەداخەوە بۆ هەندێ لەكوردان خۆساخكردنەوە و لایەنگیری ئاشكرای پێوە دیارە ، پێیان خۆشبێ و پێیان ناخۆش دەچنە خانەی دژ بوون .بەواتایەكی دیكە ئەوان لە ئاگاییەوە بێ یا لە بێ ئاگاییی ،مەبەست دار بێ یا بێ مەبەست پێمان دەڵێن : پرسی سەربەخۆیی كوردستان واتە پرسی بارزانی و ئەوهەڵگری شوناس و ناسنامە نەتەوەییە نیشتیمانییەكەیە تی و ئێمەش دژ و نەیارو ناحەز .لە كاتێكدا ئەوان گەر هەرسوور بن لەسەر ئەو سیاسەتەو بەو هزرو دیدەوە كاربكەن وئامانج لێی قۆرغكاری و پاوانخوازی بۆ دەفەرێك لەدەفەرەكان پەیرەو بكەن ، وەك ئەوەی خەریكە لەسلێمانی پیادەی دەكەن كارەسات و مەترسییە گەورەكە لێرەدا سەرهەڵدەدا ، كەسەربەخۆیی و پرۆسەی ریفڕاندۆمی كوردستان و بارزانی كێشە بن ، نەك چارەسەر..!!لێرەدا دەبێ بگوترێ :ئەوا ئەجندای تاران و قومی ئیمامە ، لە باغی دادی مالیكی یەوە ،بارزانی بە ئامانجگرتووە و مەبەستیانە دارومولك ، شكۆی خۆی لەدەست بداو مەحكوم بێ . لە كاتێكیش دا مێژوو سەلماندویەتی كە دارولمولك نە مەحكومە ، نە سوخره كێش .
بارزانی فریاد رەسە :
مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان ،ئەو پیاوەی بزافی سیاسی هەر چوار پارچەی كوردستان چاوییان لە هەنگاوەكانیەتی ، ئەو سەرۆكەی ڕەوایی پرسی نەتەوەیی كە سەربەخۆ بوونە بە پرۆسەی ریفڕاندۆم گەیاندۆتە ناوەندە بریاربەدەستەكانی دونیا ، لە دوا وتاری دا بۆ رۆژنامەی (واشنتن پۆست ) ی ئەمریكی دەنگدان بە بەڵێی بۆ سەربەخۆیی بەچارەسەری كێشەكان دەزانێت ، نەك دروستكردنی كێشە .مەسعود بارزانی ، ئەو پیاوەی خاوەنی پرۆژەی دەوڵەتی كوردستانە ، رۆژهەڵات و رۆژئاوا – ئۆراسیاو و ئەتلەنتیكی بەخۆیەوە سەرقاڵ كردووە ، پێداگیری لەسەر گەیاندنی پەیامەكەی لە هەموو بۆ نە نێو دەوڵەتییەكان دەكاتەوە، هەر لە كۆربەندی داڤۆسی ٢٠١٦ وە تا داڤۆسی دەریای مردووی ئوردن و كۆڕبەندی سانپیتەرسبڕۆگ لە رۆژی مێژوویی ٧-٦-٢٠١٧وەو بەر لە داعش و لە دوای داعشیش دا ، بارزانی فریادرەسی چارەسەری پرسی كوردستانەبەكێشە وئاستەنگە ئابووری و جیۆسیاسییەكانی ناوچەكەوەش ، بە ڕادەی ئەوەی مێژووی سیاسی ناوچەكە لەم چارەگە سەدەیەیی دوایدا سەلماندویەتی بێ ئەو چارەسەری پرسەكان و ڕاگرتنی تەرازوی بەرژەوەندییەكان لاسەنگ دەبێ و لە غەفڵەتگیری گەورەكانیشدا ئەمریكا بە پلە یەك ، رووسیا بە پلە دوو ، نەك هەر هاوكێشەی ناوچەكە گرێ و گۆڵی تێدەكەوێ وەك ئەوەی بەم دوا دواییە لە سوریا وا گڵۆڵەكان دەكەونتە لێژی و ئەسەدیش رژتر ، و بەرژەوەندییەكانیش بەپێچەوانەی خواستی كورد ئاوەژوو دەبنەوە ، بەشێوەیێ دژی خواست وقوربانییەكاننلە ڕۆژئاوا خەریكە رژێمی ئەسەد لە ناوچە كوردستانییەكانی ئەوێ دەبن بە دیفاكتۆ و كوردیش لە ئاهەنگی مەولوودەكە بەبێ شیرینی لە هاوكێشەكە وەدەردەنرێ .ئەو ، بارزانی پیاوە مەترسییدارەكە ، بۆ ئەوانەی لە خوڵقەوە هەڵگری پرۆژی دژە نەتەوەی كوردن ، نەتەوە ،بەمانا و زاراوە سیاسیی و یاساییەكەیەوە ، لەو ناوچەی تەژییە لەجۆرە تۆتالیتاریزمێك كە هیچ پێكهاتەیەكی نەتەوەیی و تایفی لە ناوچەكەدا یەكتریان قبوڵ نییە ، كوردیش وەك نەتەوەی ژێر دەستە ی خۆیان سەیر دەكەن یا بە هاووڵاتی پلە دوو . یا بە پێكهاتەی خێل و پەرتەوازەی ناو تایفە و ئاینزاكانی نێۆكۆمەڵگای ئیسلامی و بە ژێر بەرداشی عەرەب و فارس و توركی دادەنێن .بەشێوەیێك خوێندنەوەیان بۆ تاكی كورد بەم شێوەیە :لای تورك :- كورد توركی چیایی و یە و لە ماشە ،هەڵناكەوێت پاشا . لای عەرەبی عێراق:-كورد برای دینیی ژێردەستەكەی شیمالی حەبییبە ،لامل و یاخی یە ، فورسانە چ هی سەلاحەدین بێ یا هی حەشد !!لای فارس :كورد ،زمان و كەلتوری بەشێكە لە زمانی فارسی و وەك نەتەوە جاشە ، نەباشە !!. ئەوەیان كە خوێندنەوەی نەتەوەكانی دراوسێی كورد بن بۆ كورد ، كاتێ بارزانی جاری ریفڕاندۆم و سەربەخۆیی دەدا ، پەیامی نیشتیمانی نەتەوەیی لە دوا قۆناغەكانی گەشە سەندنی مێژوویی و پێگەیشتنی خۆی دا ڕادەگەیێنێ ، بە جاڕدانیشی هەمووان سەرسام دەكا و ڕەوایی بوون و ئایندە یی دەبەخشێتە نەتەوەیەكی غەدر لێكراوی مێژوو .ئێستا ئەوان هەموو سەرسام و دۆشداماون و دەپرسن :–: چۆن دەبێ لە كوردی ماشا هەڵكەوێ پاشا ،كوڕانی پێلاو بۆیاغ كەرو شاگرد ئوتێل و بۆی ڕێستورانتان ، كچانی كەنیزەو ژنانی تەیان و خزمەتكارو جلشۆری ماڵان ،پیاوانی ڕێگرو جەردە و جاش و ماش .. كوردستانی بەپیت و بەرەكەت ،ئاوی كەوسەرو خاكی گەوهەر، پێخوستی ئەم و ئەو ، گۆڕەپانی تەڕاتێنی غەیرە ، خەڵكەكەی سەربەخۆبێ و خاكەكەشی خودان سنوور و ببێ بە دەوڵەت ؟ سەیرو سەیران و سەرسووڕمانە لای ئەوان !! كوردو دەوڵەت ؟ .. كوجا مەرحەبا !!
بارزانی بەووردی و لۆژیكانە بیر دەكاتەوە و خوێندنەوەی واقیع بینانەی بۆ دەوڵەتی عێراق و ناوچەكەش هەیە ، لە ماوەی ١٠٠ ساڵی سایكس پیكۆوە ، بەكردەوەش لە حەفتا ساڵەی تەمەنی سایكس پیكۆ دا ،وا لە گۆرەپانی سیاسی و تێكۆشانی چەكداری شۆرشگێری دایە ،میراتگری شۆرشی یەكەمی بارزان ١٩٣١- ١٩٣٢و شەری قاڕاوەی مەهابادەلە ساڵی ١٩٤٦ و لەدایك بووی ژێر ئالای كوردستان و كۆماری سەربەخۆ و ئەندازیاری سەركەوتنی داستانی خواكوڕك و ساتەكانی كۆتایی قۆناغەكانی ئەنفالەلە هاوینی ساڵی ١٩٨٨ دا بە پێشبینی كردنی بۆ ڕوودانی كارەساتێك بەسەر ناوچەكەی شەڕی كەنداو دا وەك ئەوەی لەعێراقی سەدام حوسێن و دەوڵەتانی عەرەبی كەنداوی فارس و عەرەب قەوما ..بارزانیفریادرەسی كۆبانێ و رۆژئاوا .. تەلیسم شكێنی داعش .. بەزمانی سەردەمی تەكنەلۆژیاو مۆدرێن ، بە ئاشتییانەو دیبلۆماسییانە ، بە گفتوگۆی پڕ لە لۆژیك بۆ ئایندە،ڕاشكاوانە دەڵێ : – دەنگ دان بەریفراندۆم ، دەنگدانە بۆ چارەسەری كێشەیەك هێندەی دەوڵەتی عێراق كۆنە . وەك سیاسییەكی ووردبینی ئاگادارلە رووداوەكان، بارزانی لە سەردەم و كاتێكدا دەژێت ، هەر دەڵێی سەردەم و كاتی لێك هەڵوەشانەوەی یەكێتی سۆڤیەتی جارانە ،و پیرۆسترۆكایەك لە ناو هەناوی كۆمەڵگا ناجۆرو ناهەموارە لێك هەڵوەشاوەكەی عێراق دا خۆی مەڵاس داوە ، بە شێوەیێ نە شیعەی عەرەب لەگەڵ عەرەب ، نەسونەی عەرەب لەگەڵ عەرەب ، نەسونەو شیعەی كورد لەگەڵ عەرەبە ئاین و ئاین زاكەی ،نەتوركمانە شیعە مەزهەب و سونی مەزهەبە كەبە فیتی ئەنقەرە لەگەڵ خۆیان لەلایەك و لەگەڵ كوردو عەرەبیش لەلایەك هەڵدەكەن ، هەروا نە كریستییانیانی كلدان و ئاشوور ، نه سلێمانی بەفیتی بەغداو تاران لەگەڵ هەولێر تەبا و یەكگرتوو بێ ،بەجۆرێ ئەو ناجۆری و ناهەموارییەی لە پێكاتەكەی عێراق داهەیە لە بەرمیلێك بارووتی كات بۆدانراو بچێ لە ساتی تەقینەوەی دابێ ، لەبوركانی ئاگری شەڕێك بچێ ، شەڕی ناو لێنەندراوی جیهانی سێیەمیا هەر جەنگێك لە دوای داعش لەمووسڵ،لە چەخماغەدان دایەو لە ئێستاوە بریسكەی لێوە هەڵدەستێ وبۆنی سوتماكردنی خاكی كوردستانی لێ دێ هەروەك لە ( خاتیمەت و لئەنفال دا لە ١٩٨٨ دا ) بینیمان. ئالێرەدایە حیكمەت و لۆژیكی بارزانی مەبەستیەتی لەو ئان و ساتەدا تا زووە لەدوای موسڵ لە ٢٥-٩ بە پرۆژە نیشتیمانییەكەی ڕێگربێ لەشەرێكی دیكەی سەخترو خوێناویتر ،ئا لێرەدایە بارزانی فریاد ڕەسە ، ئەو ، ئەوسا لەداستانی خواكوڕكا لە هاوینی ١٩٨٨ دا پێشهاتەكانی هاتەدی بەجۆرێ ئەوەی چەندین ساڵە لەناوچەكە دەگوزەرێ دەرهاویشتەی كۆتایی شەرو كارەساتی هەشت ساڵەی عێراق و ئیرانە ، جگە لە و رق و كینەو دوژمدارییە مێژوویەی سەدامی سوونی لە فورسی مەجوس لە قادسییەی سەعدی یەكەمەوە لە بەرامبەر یەكدا هەیانبوو ، بەڵام هەردوو لاش ، هاوڕابوون بۆ ڕیشە كێش كردنی كورد ، وەك نەتەوەی بەرداشی هەردوولا ، لەڕەگ و پیكەوە .ئێستای دوای مووسڵیش تۆبڵێی سیناریۆكان لەبەرگێكی دیكەدا خۆیان دووبارە نەكەنەوە ؟لە بێ ئاگایی یا لاملی ئەنقەست و مل نەدان بۆ ئەم پرۆژە نیشتیمانییە چارەنووس سازە ، بە هەر بڕو بیانویێ بێ، جاكەسی ، یا لە ڕكی پارت و لایەن و ڕق و كینەی مێژوویی ،یا لەڕكی خودی بارزانی، كە پیادەكردنی ئەجندای دەرەكییە بۆ هەرمەبەستێ لە مەبەستەكان بە : – بە نەخێر ،بۆ ریفڕاندۆم !!زەرەمەندی یەكەم لە ناوچەكەدا،كوردستان و لێدان و لە بار بردنی پرۆژە ستراتیژییەكەی دەبێ .
نەخشە ڕێگای بارزانی چارەسەرە .
نەخشە ڕێگای بارزانی بۆ گەیشتن بە سەربەخۆیی ، پرۆژەیەكی نیشتیمانی نەتەوەیی گەلێكە سەد ساڵە، هەلێكی وا زێرینی پڕدەرفەتی بۆ نە هاتۆتە پێش بۆیە گرنگە هەموومان ،لەگەڵ هەنگاوەكانی نەخشە ڕێگای دەوڵەتی كوردستان دا، بە پارت ولایەنی سیاسی و رێكخراوی كۆمەڵگای مەدەنی و ئەكادیمییانی كوردستان و مامۆستایان و نووسەرو رۆشنبیران و هونەرمەندان ، یاسا ناس و مافپەروەران ، ئەندازیارو پزیشكان ، كرێكارو جوتیارو وەرزشكارو میدیاكاری جەسوور ،قوتابی و خوێندكار كاسبكار و بزنسمان ، هەموو خەڵكی لادێ و شار بۆ ساتی ڕاگەیاندی لە ئامادەباشی تەوا دابین و بوونی كێشەو ئاستەنگە ئابووری و سیاسییەكانی ناوخۆ ،بە پێوەری كێشەو ئاستەنگەكانی كۆمەڵگای زیندووی پێشكەوتووی پڕلە ئەكتیف سەیر بكەین ، نەك بۆ دەستی دەستی پێكردنی پرسە نەتەوەییە نیشتیمانییە چارەنووس سازەكە .بارزانی كوڕ ، ئەمرۆ هیواو ئاواتی بارزانی باوك مستەفا بارزانی دێنێتە دی ، بەجاردانی ڕیفراندۆمەوە ،دوو پاتی دەكاتەوەو ڕوونتر دەدوێ و دەڵێ :كورد سەپانی باوكی (داعش و ماعش) ەكان نییە و نایەوێ دوای سەد ساڵی تر جارێكی دیكە ببێتە وە قوربانی مانۆر و سینارۆیی دابەشكردنی ناوچە كە،بۆیەدەیەوێ بە جاردانی ریفراندۆم بە دۆست و هاوپەیمانان بڵێ :راستكردنەوەی باری لاسەنگی بەرژەوەندییەكانی ئەمریكاو رۆژئاوا لە ناوچەكە كەدەرئەنجامییەكلایی نەبوونەوەی هەردوو شەری كەنداو لەلایەك و غەفڵەتگیری رووسیا، لەدوای لێدان لە قەزافی و تێوەگلانی لە ڕۆژهەڵات و باشووری ئوكراینای گرگرتوو لە لایەكەی دیكەدا، نابێ خواست و ویستی نەتەوەیەكی ٤٠ ملیۆنی نادیدە بگیرێت . بەتایبەتیش لە كوردستانی عێراقدا ، لە باشووری قوربانی سیاستە تاكلایەنییەكەی بەغدای زۆرداری خۆسەپێن ، جەلادی دوێنێی خاوەن دەسەڵاتی پر لە ناهامەتی بۆكوردستانیان هەرلە جینۆسایدو تەعریب و كیماباران و ڕاگوێزان و سوتماكردنی خاك دا تا بڕینی موچەو قوتی خەڵك و سیاسەتی برسیكردن و پەرتكەو زاڵبەو ڕشتنی ژەهری شارچیەتی و ناوچەگەرایی كە درێژە پێدەری بە پاشكۆكردنی كۆمەڵگای كوردستان بە شێوازێكی مۆدرێن و هەوڵی دابڕاندن و لێكترازاندنی شارەكانی كوردستانە لە یەكتری . ئەوا بەهیچ كلۆجێ و بەهیچ شێوەیێ سازش بە كوردو كوردستانییانی دەرەوە و ناوەوەی مادەی ١٤٠ بۆ ریفڕاندۆم و سەربەخۆییناكات نەكهەر ساردناكاتەوە ، بەڵكو هەرگرفتێكیش بۆ ناوچە جێناكۆكەكانی كوردستان بەتایبەتیش بۆ كەركوك و شنگاڵ ، بێنە پێش یا بوق ژەنانی ئەجندای دەركییەكیش هەربەردەوام لە بوق ژەنین ، ئەوا كوردستان وبارزانی ،بێباك لەم و لەو ، بە روناهی چاوی یارو كوێرای چاوی نەیار ، هەرلە هەولێرە و بۆسلێمانی ، بۆكەركوك وبۆ شەنگال، بۆ كوێستان و گەرمیان ..بۆ بادینان و سۆران ، بۆ ٤٠ ملێون كورد ،دەوڵەتی سەربەخۆیی كوردستان ڕادەگەیێنن . ئەم ڕاگەیاندنەی كوردستان وبارزانی ، جاڕی مافی سەبەخۆیی و ئازادی كوردستانیانە . دوژمن و ناحەزان.. یارو نەیارانی بارزانی .. میدیای نابەرپرس … گوێتان لێیە ؟مێژوو جارێكی دیكە خۆی دووبارەناكاتەوە و فرمێسكی بەزەیشبۆ غەفڵەتگیران ناڕێژێ .