روانگەی کۆمەڵگەی دەولی بۆ ریفراندۆم لە ئێستادا تەقلیدی و دیپلۆماسییە!

ته‌نیا كوردی

((ئەگەر کۆمەڵگەی دەولی سەربەخۆیی کوردستان بوەستێنێ ئەوا نفوزی کۆمەڵگەی دەولیش لە رۆژهەڵاتی ناویندا بۆ سەدەیەکی دیکە دەوەستێ، چونکە سەربەخۆیی کوردستان تاکە ئومێدی دروستبوونی رۆژهەڵاتی ناوینی نوێیە کە دەمێکە نەخشەی سەربازی، سیاسی و ئابووری بۆ کێشراوە)).

ریفراندۆم سنووری لۆکاڵی بڕی و ئیدی کەیسێکی دەولییە، کۆمەڵگەی دەولی لە ئێستادا سەرنجی لەسەر وادەکەیە کە دەڵێن “کاتی نییە”، ئەمە دەربڕینێکی تەقلیدی و دیپلۆماسی کۆمەڵگەی دەولییە، تەقلیدی وەک ئەوەی وڵاتان لاساییی یەکتر بکەنەوە لە دەربڕینی ئەم دەستەواژەیە، دیپلۆماسی وەک ئەوەی کە رێککەوتنێکی پێشوەختە هەبێ لە نێوانیاندا کە جارێ ئەمە هەڵوێستی وڵاتان بێ.
هێشتا ریفراندۆم نەخراوەتە بەردەم شەرعییەتی گەلەوە و ئەنجام دەرنەچووە تا کۆمەڵگەی دەولی بڕیاری کۆتایی بدات، بۆیە ئەوان رێز لە سەروەری دەوڵەتی عێراق دەگرن کە بنەمایەکی یاسایی جیهانییە و، تا پرسەکە نەچێتە بەردەم شەرعیەتی گەلەوە هەڵوێستی وڵاتان هەر وا دەبێ.
دوای ٢٥٥ مانگ، سەرنجی حەقیقی کۆمەڵگەی دەولی بەدیار دەکەوێ بە ئاراستەی پشتگیریکردن یان رەتکردنەوەی ئەنجامی ریفراندۆم.
بۆ ئێمەی کورد، تێگەیشتن لە ریفراندۆم لە گوتاری سەرۆکی کوردستاندایە. “ریفراندۆم کۆتایی دنیا نییە، وەسیلەیە و، ئامانج سەربەخۆییە”، ئەمە دەستەواژەی سەرۆکی کوردستانە، بەڵێ، ریفراندۆم دەسپێکی ژیانێکی نوێیە لە رۆژهەڵاتی ناویندا، چونکە وەسیلەیەکی دیپلۆماسی گەورەیە بۆ ستراتیژیەتێکی گەورەتر کە سەربەخۆیی کوردستانە.
ریفراندۆم دەربڕینی نیەت و یەقینی گەلێکە بۆ سەربەخۆیی، لە هەمانکاتدا ئامادەیی هەرێمی کوردستانیشە لە دوای شەڕی داعش لەناوچەکەدا تا پشکی سەرکەوتنی لە شەڕی تیرۆردا ببات.
هەڵوێستی وڵاتانی زلهێز زووتر دەردەکەوێ، بەتایبەت ئەو وڵاتانەی کە چاویان بڕیوەتە رۆژهەڵاتی ناوین، بۆ ئەوان لە تەوقیتی نەمانی داعشدا سێ شت گرینگە، نفوزی سیاسیان لەگەڵ پێگەی سەربازی و ئابووریان، بۆیە گفتوگۆ لەسەر ئەم خاڵانە لە دوای نەمانی داعش لەسەر نەخشەی رۆژهەڵاتی ناویندا دەکرێ، بۆ گەلی کوردستانیش ئەو پشکەی کە چاوی لێیەتی سەربەخۆییە، بۆیە ریفراندۆم وەسیلەیەکی گرینگە بۆ ئامانجی سەربەخۆیی تا بەو وەسیلەیە گفتوگۆ لەگەڵ وڵاتان بکرێ و پشکی کورد بە کەمتر لە سەربەخۆیی نەبێ.
ئەو راستییە عێراقییەکان باشتر لە ئێمەی کوردستانیان دەیزانن، کە کۆمەڵگەی دەولی وەها خەمخۆی عێراق نییە کە گوشارێکی توندبخاتە سەرهەرێمی کوردستان و رەتی مافە شەرعیەکانی هەرێم بکاتەوە، بەڵام لە ئێستادا کۆمەڵگەی دەولی رەچاوی تەوقیت دەکات، تەوقیتی کاتی هاتنە گۆ، کە بە نەمانی داعش دەست پێدەکات و لە تەوقیتی گۆڕانکارییەکانیشدا واتە یەکلابوونەوەیان لە پشکەکانیاندا لە ڕووی سەربازیی و ئابووریی و نفوزی سیاسییەوە، هەمیشە چاوەڕوانکراویشە کە کۆمەڵگەی دەولی زۆر بە ئاسانی بەو داوایەی کوردستان رازی بێ کە سەربەخۆییە، چونکە بریتێکی بەهێزتریان لە ناوچەکەدا نییە کە وەک کورد هۆکاری سەقامگیری و پەخشی دیموکراتی بێ بۆ ناوچەکە.
ئەگەر کۆمەڵگەی دەولی سەربەخۆیی کوردستان بوەستێنێ، ئەوا نفوزی کۆمەڵگەی دەولیش لە رۆژهەڵاتی ناوینی نوێدا بۆ سەدەیەکی دیکە دەوەستێ، چونکە سەربەخۆیی کوردستان تاکە ئومێدی دروستبوونی رۆژهەڵاتی ناوینی نوێیە کە دەمێکە نەخشەی سەربازی، سیاسی و ئابووری بۆ کێشراوە و چاوەڕوانیش ناکرێ کە کۆمەڵگەی دەولی دەست لە رۆژهەڵاتی ناوینی نوێ هەڵگرێ.